یونی سواپ یا سوشی سواپ؟ مقایسه دو صرافی غیرمتمرکز پرطرفدار

همه افرادی که در زمینه ارزهای دیجیتال فعالیت می‌کنند، برای خرید و فروش یا مبادله ارز خود به یک صرافی غیرمتمرکز نیاز دارند. این صرافی‌های غیرمتمرکز (DEX) انواع متفاوتی دارد که برای انتخاب میان آنها، ابتدا باید با عملکرد و تفاوت‌هایشان آشنا شوید.

صرافی غیرمتمرکز یونی سواپ و صرافی سوشی سواپ، دو صرافی غیرمتمرکز برتر هستند که کاربران زیادی این روزها از آنها استفاده می‌کنند. البته تفاوت یونی سواپ با سوشی سواپ از جمله مواردی است که باعث می‌شود یک کاربر، هر کدام را به دیگری ترجیح دهد. در ادامه این مقاله از بلاگ والکس، به معرفی دو صرافی غیرمتمرکز یونی سواپ و سوشی سواپ می‌پردازیم.

صرافی‌های غیرمتمرکز

در واقع صرافی‌های غیرمتمرکز (Decentralized Exchanges) با نام اختصاری “DEX” یک روش برای تبدیل کردن ارز دیجیتال یا دیگر دارایی‌هایی بر بستر بلاک چین (Blockchain) است. البته امکان خرید و فروش ارزهای دیجیتال نیز در این صرافی‌ها وجود دارد. در صرافی‌های غیرمتمرکز هیچ نهاد متمرکز برای مدیریت و کنترل آن وجود ندارد. این صرافی‌ها بر اساس پروژه‌های کدنویسی شده مبتنی بر بلاک چین برقرار هستند. هر چه میزان توسعه پروژه‌های کدنویسی شده بیشتر باشد، امنیت و کیفیت صرافی‌های غیرمتمرکز (DEX) نیز بیشتر می‌شود.

این پروژه‌های کد نویسی شده در صرافی‌های غیرمتمرکز، همان قراردادهای هوشمند (Smart Contract) هستند. پس از فراهم شدن شرایط مناسب، این قراردادها اجرا می‌شوند. عملکرد صرافی‌های غیرمتمرکز به این صورت است که شما ابتدا باید کیف پول خود را به صرافی متصل کنید. سپس، خرید و فروش یا تبادل مورد نظرتان باید ثبت کنید. پس از ثبت معامله، قرارداد هوشمند متناسب با سفارش شما اجرا می‌شود.

صرافی یونی سواپ

صرافی غیرمتمرکز یونی سواپ (UniSwap) یک “DEX” محبوب و بسیار قدیمی در اکوسیستم “DeFi” است. “DeFi” به اختصار در آمده کلمه “Decentralized Finance” به معنای سیستم مالی غیرمتمرکز است. این اکوسیستم، از نرم افزارهای غیرمتمرکز، قراردادهای هوشمند، ارزهای دیجیتال و پروتکل‌هایی بر بستر بلاک چین تشکیل شده است. در حال حاضر، اتریوم از اکوسیستم “DeFi” استفاده می‌کند ولی ممکن است در آینده بلاک چین‌های دیگری نیز به این اکوسیستم اضافه شوند.

همان‌طور در بالاتر اشاره کردیم، صرافی یونی سواپ یک “DEX” بر بستر بلاک چین اتریوم (Ethereum) است که امکان سپرده گذاری سرمایه را در استخرهای نقدینگی (Liquidity Pools) برای کاربرانش فراهم می‌کند. از دیگر مزایای یونی سواپ، کارمزد تراکنش پایین آن برای تبادل دارایی‌ها است.

افرادی که این استخرهای نقدینگی یونی سواپ را تأمین می‌کنند، تأمین کنندگان نقدینگی (Liquidity Provider) هستند. هر سواپ که در استخر نقدینگی انجام شود، یک کارمزد به عنوان پاداش به این افراد تعلق می‌گیرد. در واقع، استخرهای نقدینگی یونی سواپ، قراردادهای هوشمند اتریوم هستند که به بازارسازی اتوماتیک (Automated Market Making) کمک می‌کنند. در زمینه همین استخرهای نقدینگی نیز تفاوت یونی سواپ با سوشی سواپ مشخص می‌شود که در ادامه به آنها می‌پردازیم.

صرافی سوشی سواپ

مورد بعدی که می‌خواهیم آن را بررسی کنیم صرافی غیرمتمرکز سوشی سواپ (SushiSwap) است. این صرافی به عنوان دومین صرافی محبوب در “dAppS” اتریوم، بعد از یونی سواپ شناخته می‌شود. در واقع، هر دو صرافی یونی سواپ و سوشی سواپ با یکدیگر در رقابت هستند. ولی نکته جالب اینجا است که سوشی سواپ برای توسعه خود از رقیبش یعنی یونی سواپ سرچشمه می‌گیرد. پس سوشی سواپ یک کپی یا فورک (Fork) از یونی سواپ است که چند تغییر و توسعه در خود دارد.

صرافی سوشی سواپ برای اولین بار در آگوست سال ۲۰۲۰ به دست یک توسعه دهنده ناشناس “Chef Nomi” راه اندازی شد. این صرافی علاوه بر ویژگی یونی سواپ که سواپ در استخر نقدینگی بود، امکان معامله همتا به همتا (P2P) را برای کاربرانش فراهم کرد.

یکی دیگر از ویژگی‌های سوشی سواپ، پشتیبانی کردن از بلاک چین‌های دیگر است. همان‌طور که گفتیم، یونی سواپ تنها از بلاک چین اتریوم پشتیبانی می‌کند. ولی سوشی سواپ با بلاک چین‌هایی مانند بایننس (Binance) و پولکادات (Polkadot) نیز کار می‌کند. از این رو، سوشی سواپ یک مولتی چین (Multi Chain) به حساب می‌آید. همچنین، این صرافی یک توکن بومی به نام سوشی (Sushi) دارد که امکان استیک کردن (Staking) آن برای کاربرانش وجود دارد. استیک کردن این توکن بومی بر اساس یک پروتکلی به نام “xSushibar” انجام می‌شود و دریافت سود و امتیاز شرکت در حاکمیت را به همراه دارد.

 تفاوت‌های یونی سواپ و سوشی سواپ

تفاوت یونی سواپ با سوشی سواپ تنها در یک مورد خلاصه نمی‌شود. این تفاوت‌ها باید از ابعاد متفاوتی بررسی شود تا یک راهنمای انتخاب صرافی ارز دیجیتال خوب برای شما باشد.

استخراج نقدینگی (Liquidity Mining)

اولین تفاوت یونی سواپ با سوشی سواپ در استخراج نقدینگی است. از همین ابتدا باید بگویم که در حال حاضر صرافی یونی سواپ هیچ برنامه بلند مدتی برای انجام استخراج نقدینگی‌هایش ندارد. البته برای یک مدت کوتاهی، یونی سواپ سهام توکن‌های “Uni” از طریق استخراج نقدینگی به عنوان پاداش به کاربران تأمین کننده نقدینگی‌اش داد. ولی این برنامه کاملا کوتاه مدت بود و برای ادامه آن هیچ برنامه‌ای در نظر گرفته نشد.

در طرف دیگر ماجرا صرافی سوشی سواپ قرار دارد که امکان استخراج نقدینگی را برای کاربرانش فعال کرده است. همچنین، کاربرانش با استیک کردن توکن‌های “Sushi”، پاداش دریافت می‌کنند و امتیازی برای شرکت در حاکمیت را به دست می‌آورند. این تفاوت یونی سواپ با سوشی سواپ در واقع، یک برتری عالی سوشی سواپ نسبت به یونی سواپ را نشان می‌دهد.

وام و معاملات مارجین (Lending and Margin Trading)

دومین تفاوت یونی سواپ با سوشی سواپ در زمینه معاملات مارجین است. یونی سواپ هیچ زمانی را در اختیار کاربرانش قرار نمی‌دهد تا بتوانند وام بگیرند یا معاملات مارجین انجام دهند.

ولی سوشی سواپ با بررسی تمام حوزه‌های مرتبط با سیستم “DeFi”، هیچ محدودیتی را برای کاربرانش در نظر نمی‌گیرد. علاوه بر این موضوع، سوشی سواپ امکانات دیگری را در این زمینه در اختیار کاربرانش قرار داده است. به طور مثال، “BentoBox” که یک صندوق برای نگهداری توکن‌های بومی سوشی است. از طرفی این “BentoBoX” مانند یک “App Store” برای پیدا کردن برنامه‌های غیرمتمرکز (dAppS) نیز است. البته در حال حاضر، تنها “dApp” موجود در “BentoBox”، برنامه “Kashi” است. شما می‌توانید از طریق این برنامه “Kashi” از توکن‌های موجود در “BentoBox” وام بگیرید یا معاملات مارجین انجام دهید و تفاوت یونی سواپ با سوشی سواپ در همین مورد شکل می‌گیرد.

کارمزد سواپ (Swap Fee)

سومین تفاوت یونی سواپ با سوشی سواپ، یک مورد مهم و اساسی است که به کارمزد سواپ در این صرافی‌ها بازمی‌گردد. هر دو صرافی یونی سواپ و سوشی سواپ، امکان مبادله توکن با توکن‌های موجود در استخر نقدینگی خود را برای کاربرانشان فراهم می‌کنند. ولی برای انجام این تبادل‌ها ارزها، به پرداخت یک مقدار مشخصی کارمزد (فی) نیاز دارد که این میزان فی، در یونی سواپ و سوشی سواپ متفاوت است.

شما در انتخاب مبادله‌های خود با یونی سواپ، به یک صفحه بر خواهید خورد که مربوط به میزان کارمزد کسر شده از شما است. در این صفحه سه سطح از میزان کارمزد ۱ درصد، ۰٫۳ درصد و ۰٫۰۵ درصد وجود دارد. میزان کارمزد در یونی سواپ، توسط شما به عنوان کاربر انتخاب نمی‌شود، بلکه انتخاب بر اساس میزان ریسک توسط تأمین کنندگان نقدینگی طبق نوسانات موجود در استخر نقدینگی است.

ولی تفاوت یونی سواپ با سوشی سواپ در همین جا است. در صرافی سوشی سواپ تنها یک میزان کارمزد ۰٫۳ درصدی برای تمامی مبادله‌ها در نظر گرفته شده است. این میزان کارمزد در بین ارائه دهندگان نقدینگی و صاحبان توکن سوشی تقسیم می‌شود. ۰٫۲۵ درصد از این کارمزد به ارائه دهندگان نقدینگی و ۰٫۳ درصد باقی مانده به صاحبان توکن سوشی تعلق می‌گیرد.

نقدینگی متمرکز (Liquidity Concentration)

چهارمین تفاوت یونی سواپ با سوشی سواپ در تمرکز نقدینگی استخرهای آنها است. یونی سواپ از ابتدای راه اندازی برای مفهوم نقدینگی متمرکز برنامه ریزی کرده بود. صرافی یونی سواپ امکان متمرکز سازی نقدینگی را بر اساس محدوده قیمت سفارش را به تأمین کنندگان نقدینگی‌اش می‌دهد. یعنی تأمین کنندگان نقدینگی، یک محدوده قیمت سفارش آن توکن را پیدا کرده و آن را بر روی یک قیمت ثابتی متمرکز می‌کنند.

از طرف دیگر، این ویژگی در صرافی سوشی سواپ وجود ندارد. در واقع سوشی سواپ هیچ برنامه ریزی در زمینه متمرکز سازی نقدینگی‌هایش نکرده است.

پاداش در ازای راه اندازی توکن جدید

پنجمین تفاوت یونی سواپ با سوشی سواپ در دریافت پاداش برای راه اندازی یا معرفی توکن جدید است. در صرافی یونی سواپ هیچ نشانه‌ای از ارائه پاداش برای راه اندازی توکن جدید وجود ندارد. این طور به نظر می‌رسد که یونی سواپ هیچ برنامه‌ای برای ارائه چنین خدماتی در نظر ندارد.

ولی در طرف دیگر سوشی سواپ است که یک ویژگی به نام “Onsen program” دارد. این ویژگی یک سیستم برای ارائه نقدینگی برای کسانی است که توکن جدیدی را راه اندازی می‌کنند. طبق این سیستم در صرافی سوشی سواپ، پاداش برای پروژه‌های جدیدتر با ابعاد کوچک‌تر، مقداری توکن سوشی به عنوان پاداش است. این سیستم پاداش دهی در صرافی سوشی سواپ کمک می‌کند تا کاربران به دنبال توکن‌های جدیدتری برای استیکینگ باشند. در نتیجه، با این شیوه، پروژه صرافی سوشی سواپ به سرعت توسعه پیدا می‌کند.

ارزش کل قفل شده (Total Value Locked)

قبل از بررسی ششمین تفاوت یونی سواپ با سوشی سواپ، باید با ارزش کل قفل شده (TVL) آشنا شوید. در واقع، “TVL” همان کل دارایی‌ها یا نقدینگی‌های قفل شده در قراردادهای هوشمند “DeFi” است.

ششمین تفاوت یونی سواپ با سوشی سواپ در میزان “TVL” آنها است. سوشی سواپ در زمان عرضه، جایگاه بسیار خوبی برای “TVL” خودش به دست آورد ولی در همان زمان، یونی سواپ، توکن “UNI” خود را معرفی کرد. بعد از معرفی توکن بومی یونی، رقابت در “TVL” میان یونی سواپ و سوشی سواپ شروع شد. در نهایت، در جولای ۲۰۲۱، “TVL” یونی سواپ به ۴ میلیارد دلار و “TVL” سوشی سواپ به ۳٫۴ میلیارد دلار رسید.

حجم معامله (Trade Volume)

هفتمین و آخرین تفاوت یونی سواپ با سوشی سواپ در میزان حجم معاملاتشان است. سؤال اینجا است که حجم معاملات در یک صرافی به چه معنا است؟ در واقع، حجم معاملات نشان دهنده کل معاملات انجام شده در یک صرافی است. با توجه به این حجم معاملات، شما می‌توانید میزان رشد و توسعه یک صرافی ببینید.

در حال حاضر، حجم معاملات یونی سواپ معادل با ۷٫۷ میلیارد دلار است. ولی حجم معاملات سوشی سواپ معادل با ۱ میلیارد دلار است که تقریبا ۷۰۰ درصد کمتر از حجم معاملات یونی سواپ حساب می‌شود.

شباهت‌های یونی سواپ و سوشی سواپ

پس از بررسی تفاوت یونی سواپ با سوشی سواپ، بهتر است کمی شباهت‌های این دو صرافی غیرمتمرکز را نیز بررسی کنیم تا به شناخت کامل‌تری نسبت به آنها برسید.

اولین شباهت، استفاده هر دو صرافی از بازارسازی اتوماتیک (Automated Market Making) است که با نام اختصاری “AMM” شناخته می‌شود. یونی سواپ و سوشی سواپ برای تسهیل در انجام معاملات، به جای استفاده از مدل سنتی دفتر سفارش از “AMM” بهره می‌گیرند. از این رو، دیگر نیازی نیست که کاربران این دو صرافی برای انجام معاملات خود به انتظار برای پیدا شدن طرف دیگر معامله بمانند.

دومین شباهت، به وجود استخرهای نقدینگی (Liquidity Pools) در هر دو صرافی بازمی‌گردد. در صرافی‌های یونی سواپ و سوشی سواپ امکان سپرده گذاری در استخرهای نقدینگی وجود دارد. همچنین، تأمین کنندگان نقدینگی برای انجام هر سواپ در استخر، یک پاداشی را دریافت می‌کنند. البته، صرافی یونی سواپ و سوشی سواپ هر دو دارای توکن‌های بومی مجزا با نام‌های “Sushi” و “Uni” هستند.

یونی سواپ یا سوشی سواپ، کدام یک بهتر است؟

هر دو صرافی‌های غیرمتمرکز سوشی سواپ و یونی سواپ روش‌هایی برای گسترش و توسعه سیستم مالی “DeFi” است. ولی با توجه به تفاوت یونی سواپ با سوشی سواپ که بررسی کردیم، نمی‌توان گفت کدام یک بهتر از دیگری است. در اصل، شما باید با توجه به نیازی که از یک صرافی دارید، میان آنها انتخاب کنید.

به طور مثال، سوشی سواپ برای دریافت پاداش نقدینگی، انجام معاملات مارجین و وام دهی مناسب است. در عین حال، یونی سواپ به دلیل حجم معاملات بالاتری که دارد، اعتماد بیشتر کاربران به خودش را نشان می‌دهد. شما تجربه کار با این پلتفرم‌ها را دارید؟ به‌نظرتان کدامیک برتری دارد؟

سؤالات متداول