شبکه بیس چیست؟ مزایای راهکار لایه دوم صرافی کوین بیس و ایردراپ احتمالی BASE

شبکه بیس (Base Network) یک راهکار لایه دوم اتریوم است در ماه آگوست ۲۰۲۳ توسط صرافی معروف کوین بیس و با همکاری شبکه آپتیمیزم راه‌اندازی شد. بیس نتورک روشی کم‌هزینه، امن و راحت برای توسعه‌دهندگان جهت ساخت اپلیکیشن‌های آن‌چین ایجاد می‌کند.

در این مقاله به نحوه کارکرد، اهداف، تاریخچه Base، کاربردها، امکانات، مزایا و معایب، رمز ارز BASE می‌پردازیم. با ما همراه باشید.

شبکه بیس چیست؟

بیس به عنوان پایگاهی برای محصولات آن‌چین صرافی کوین بیس و یک اکوسیستم باز برای افرادی که می‌خواهند راهکارهای مقیاس‌پذیری و برنامه‌های غیرمتمرکز مختلف را روی شبکه اتریوم خلق کنند، شناخته می‌شود. شبکه Base با همکاری شبکه لایه ۲ آپتیمیسم روی OP Stack توسعه داده شده است. استک آپتیمیسم یک ساختار ماژولار و متن باز برای ایجاد بلاکچین‌های مقیاس‌پذیر با قابلیت همکاری با یکدیگر بوده و هدف Base ایجاد یک سوپرچین (SuperChain) توسط این استک است.

بیس نتورک به توسعه‌دهندگان امکان ساخت dAppهایی را می‌دهد که می‌توانند به اکوسیستم بزرگ صرافی کوین بیس (حدود ۱۱۰ میلیون کاربر و ۸۰ میلیارد دلار دارایی) دسترسی داشته باشند. همچنین این شبکه اعلام کرده که هیچ برنامه‌ای برای عرضه توکن خود ندارد؛ بنابراین باید مراقب کلاهبردارانی که با هدف فروش یا ایردراپ توکن ‌BASE جعلی، سعی در سرقت دارایی‌های شما دارند، باشید.

با اینکه تاکنون نامی از تیم سازنده شبکه بیس منتشر نشده، اما همه جا از تیم کوین بیس صحبت می‌شود. ایده چنین شبکه‌ای توسط کوین بیس مطرح شد و اجرای آن نیز با همکاری تیم توسعه‌دهنده آپتیمیسم انجام می‌شود. بنابراین بیس نتورک با تمام کیف پول‌های ماشین مجازی اتریوم (EVM) و کیف پول رسمی صرافی Coinbase سازگار است.

تاریخچه شبکه بیس

همانطور که قبلا اشاره شد، بیس نتورک توسط کوین بیس طراحی و عرضه شده است. با اینکه این پروژه مدتی تقریبا طولانی در حال توسعه بوده، اما رسما در سال ۲۰۲۳ معرفی شد؛ سپس در تاریخ ۲۳ فوریه نسخه آزمایشی این شبکه در دسترس عموم قرار گرفت و در ۹ آگوست نیز مین نت بیس راه‌اندازی شد. برایان آرمسترانگ، مدیرعامل کوین بیس مقاله‌ای با عنوان Secret Plan را در سال ۲۰۱۶ منتشر کرد که در آن، به ایجاد راه حل‌هایی که شبکه بیس به دنبال آنهاست، اشاره کرده است.

نحوه کار بیس نتورک

این شبکه برای ایجاد امنیت و مقیاس‌پذیری شبکه اتریوم، با کمترین هزینه ممکن طراحی شده است. دستیابی به این هدف، شامل چند المان است که در ادامه آنها را بررسی می‌کنیم.

استک OP

Stack OP رشته ماژول‌هایی هستند که در کنار یکدیگر کار می‌کنند تا بلاکچین‌های منسجم و قابل اطمینان ایجاد کنند. هر کدام از این اجزا یک لایه به‌خصوص از استک را اجرا می‌کنند. هر لایه ‌OP Stack توسط یک ‌API تعریف شده تا توسط ماژول همان لایه انجام شود. شما می‌توانید به راحتی ماژول‌های موجود را تغییر دهید و یا نسبت به نیازمندی‌های پروژه خود، ماژول‌های مخصوص بسازید. استک آپتیمیسم به عنوان یک محصول عمومی برای اکوسیستم‌های اتریوم و Optimism ساخته شده است.

البته با اینکه استک OP به طور قابل توجهی پروسه ساخت شبکه‌های لایه دوم را تسهیل می‌کند، اما نمی‌توان ماهیت آن را به صورت بنیادی تعریف کرد. OP Stack شامل تمام نرم‌افزارهایی است که به آپتیمیسم قدرت می‌دهند؛ هر زمان که آپتیمیزم تکامل می‌یاید، استک OP نیز تکمیل می‌شود. می‌توان آن را به عنوان مولفه‌های نرم‌افزاری در نظر گرفت که یک لایه به‌خصوص در اکوسیستم Optimism را تعریف می‌کنند و یا نقش یک ماژول در داخل یک لایه موجود را ایفا می‌کنند. پس با این که استک OP ساختاری برای اجرای بلاکچین‌های لایه ۲ است، اما به لایه‌هایی که روی بلاکچین اصلی ساخته شده‌اند نیز گسترش می‌یابد. (لایه‌هایی مانند اکسپلوررهای بلاک، مکانیزم (تراکنش‌ها، سیستم‌های حاکمیتی و غیره.)

آپگرید Bedrock

آپدیت ‌‌Bedrock آپتیمیزم در تاریخ ۶ ژوئن ۲۰۲۳ انجام شد و ابزارهایی برای راه‌اندازی بلاکچین‌های Optimistic Rollup ارائه می‌کند. بدراک چند ویژگی دارد:

کاهش هزینه: بدراک فشرده‌سازی دیتاها را بهینه‌سازی می‌کند. همچنین تمام هزینه‌های گس که در اجرای EVM برای ثبت داده‌ها در شبکه اتریوم دخیل هستند را حذف می‌کند.

کاهش زمان واریز: بدراک از سازماندهی مجدد نرم‌افزار نودها پشتیبانی می‌کند که به میزان قابل توجهی، مدت‌زمان انتظار کاربران برای واریز رمزارزها را کاهش می‌دهد. در نسخه‌های قبلی آپتیمیزم، زمان انتظار حدود ۱۰ دقیقه بود، اما با بدراک این زمان تا ۳ دقیقه کاهش یافته است.

ساختار ماژولار: Bedrock سیستم اثبات را از استک OP جدا می‌کند؛ زیرا یک رول آپ ممکن است از اثبات خطا، اثبات اعتبار و یا zk-SNARK استفاده کند. این تفکیک، سیستم‌هایی مانند Cannon را برای استفاده به عنوان اثبات خطا در سیستم فعال می‌کند. Cannon اجازه می‌دهد Geth به‌صورت آن‌چین اجرا شود و از طریق آن، از اثبات‌های خطای مشابه یا برابر با EVM پشتیبانی می‌کند. Geth وظیفه اجرای تراکنش‌ها و قراردادهای هوشمند اتریوم را بر عهده دارد. بعد از آپدیت مرج اتریوم، نودها به دو لایه تقسیم شدند؛ لایه اجماع و لایه اجرا. Geth لایه اجرایی نود اتریوم است و اجرای آن به همراه لایه اجماع، یک کامپیوتر را به یک نود کامل اتریوم تبدیل می‌کند.

بهبود عملکرد نود: بدراک عملکرد نودها را از طریق اجرای چندین تراکنش در یک بلاک بهبود می‌بخشد. این موضوع باعث می‌شود که هزینه به‌روزرسانی درخت مرکل کاهش یابد؛ زیرا رشد حالت یا State آن را سالانه تقریبا ۱۵ گیگابایت کاهش می‌دهد.

شباهت با اتریوم: Bedrock طوری طراحی شده که تا حد امکان مشابه اتریوم باشد. تغییراتی که در این آپدیت اعمال شده‌اند شامل تغییر مدل تراکنش در بلاک، آپ‌کدهای سفارشی برای دریافت اطلاعات بلاک‌های لایه اول، جداسازی کارمزدهای لایه دوم از لایه اول در JSON-RPC API، ارائه یک استاندارد ERC20 سفارشی، پشتیبانی از استاندارد EIP-1559 و سازماندهی مجدد زنجیره هستند. این آپگرید ماژولار و قابل ارتقا است و می‌تواند کدهای اتریوم را تکرار کند و تا جای ممکن به ساختار اتریوم نزدیک شود.

سوپرچین (SuperChain)

SuperChain یک زنجیره بلاکچینی است که خود شامل چندین زنجیره است. همه این زنجیره‌ها لایه امنیت و ایجاد تعاملات خود را از استک آپتیمیزم می‌گیرند و از آنجایی که همه آنها تکنولوژی فنی و ارتباطی یکسانی دارند، نیازی به بریج و سوئیچ کردن شبکه‌ها ندارند. بلاکچین‌های فعلی، از هم گسیخته هستند و به راحتی با یکدیگر ارتباط برقرار نمی‌کنند؛ اما می‌توان سوپرچین را به بازاری بزرگ تشبیه کرد که بلاکچین‌های زیادی در آن یافت می‌شوند و با یکدیگر ارتباط دارند. سوپر چین شبیه به Cosmos SDK است؛ با این تفاوت که اکنون با وجود استک OP، این بلاکچین‌ها روی شبکه اتریوم ساخته می‌شوند و از مزایای تعداد کاربران و توسعه‌دهندگان، نقدینگی و برنامه‌های ترکیبی بیشتر بهره می‌برند.

البته در حال حاضر مفهوم Superchain اجرا نشده است؛ اما آپتیمیزم در نظر دارد که آن را به واقعیت تبدیل کند.

دنک شاردینگ یا EIP-4844

پروپوزال EIP-4844 یا دنک شاردینگ در سال ۲۰۲۲ معرفی شد و نوع جدیدی از تراکنش را معرفی کرد که از مدل حباب زودگذر داده‌ها (Ephemeral Blobs of Data) استفاده می‌کند. این مدل برای ذخیره داده‌های رول آپ استفاده می‌شود و همانطور که از نامش پیداست، بلاب‌ها پس از مدت کوتاهی (تقریبا ۲ هفته) حذف می‌شوند. این زمان برای بررسی اعتبار بلاک‌ها توسط تمام بازیگران لایه دوم کافی است و به خاطر عمر کوتاه آن، فضای ذخیره‌سازی قابل مدیریت است. این موضوع در مقایسه با فانکشن CallData که تمام دیتاها را تا ابد ذخیره می‌کند، هزینه بسیار کمتری دارد (تقریبا ۱۰ تا ۱۰۰ برابر کمتر).

اهداف Base Network چیست؟

اصلی‌ترین هدف شبکه Base ایجاد دسترسی امن و آسان برای توسعه‌دهندگان لایه دوم اتریوم است. تیم توسعه‌دهنده کوین بیس، این شبکه را به‌عنوان یک “پل کم‌هزینه” برای اتصال شبکه‌های لایه ۲ مختلف نام می‌برند.

این شبکه از نرم‌افزار استک OP استفاده می‌کند که متن باز و در دسترس عموم است؛ بنابراین کاربران می‌توانند زنجیره اصلی را فورک کرده و نسخه مخصوص به خودشان را ایجاد کنند. از آنجایی که شبکه بیس توسط تیم توسعه‌دهنده صرافی کوین بیس ساخته شده، بنابراین با دیگر محصولات این صرافی نیز ارتباط مستقیم دارد. برای مثال، یک توسعه‌دهنده می‌تواند از طریق بیس نتورک یک بازی بلاکچینی بسازد و بازیکنان می‌توانند به راحتی دارایی‌های درون بازی خود را در این صرافی نقد کنند.

کاربردهای بیس نتورک

کارهایی که می‌توان در base network انجام داد، شامل موارد زیر هستند:

• بریج توکن‌ها: می‌توانید از شبکه‌های مختلف، توکن‌های خود را بریج کنید. پل زدن از اتریوم به بیس چند دقیقه طول می‌کشد، اما از بیس به اتریوم تقریبا یک هفته زمان می‌برد.
• کاوش در dAppها: شبکه بیس مانند بسیاری از بلاکچین‌ها دارای چندین اپلیکیشن غیرمتمرکز مانند بازی و غیره است که می‌توانید از آنها استفاده کنید.
• توسعه برنامه‌های غیرمتمرکز: ساختار و سازگاری بیس نتورک، به شما اجازه ساخت dAppهای مختلف را می‌دهد.
• تراکنش‌های برون‌مرزی: کاربران می‌توانند با هزینه بسیار پایین، تراکنش‌های بین‌المللی خود را انجام دهند.
• درگاه پرداخت: اپلیکیشن‌هایی مانند Beam روی شبکه بیس وجود دارند که می‌توانید از طریق استیبل کوین USDC پرداخت‌های خود را انجام دهید. حتی در این اپ می‌توان ارز فیات را به کریپتو یا برعکس تبدیل کرد.
• سواپ توکن‌ها: در برخی صرافی‌های غیرمتمرکز مانند یونی سواپ، Maverick و Dackieswap می‌توانید توکن‌های بیس نتورک را به یکدیگر سواپ کنید.
• تامین نقدینگی: در استخرهای نقدینگی که از این شبکه پشتیبانی می‌کنند، می‌توانید نقدینگی جفت ارز تامین کنید و در ازای هر سواپی که انجام می‌شود، مقداری کارمزد را به عنوان  پاداش دریافت کنید.

راه‌اندازی Dao: دائو به معنی سازمان خودگردان غیرمتمرکز است و به‌صورت قرارداد هوشمند برای اهداف و تصمیمات مختلف طراحی و نوشته می‌شود. Aragon پروتکلی برای ایجاد Daoهاست، که با استفاده از آن می‌توان به راحتی و بدون کدنویسی روی بیس نتورک یک دائو ایجاد کرد.

امکانات Base Network

شبکه بیس در کنار دسترسی به امکانات لایه ۲ برای کاربران عادی، به توسعه‌دهندگان نیز امکانات مختلفی را ارائه می‌دهد:

نود: توسعه‌دهندگان می‌توانند نود بیس خود را اجرا کنند. همچنین اگر فردی نمی‌خواهد با مسائل مربوط به گره‌ها دست و پنجه نرم کند، بیس نتورک پلتفرم‌های واسطه ارائه نود از جمله Ankr، Blast، QuickNode، Unifra و غیره را معرفی می‌کند.

اوراکل:‌ Oracleهای بلاکچینی دیتاهای دنیای واقعی را به‌صورت آن‌چین تامین می‌کنند. در حال حاضر، استک آپتیمیزم از اوراکل فید قیمت (Price Feed) پشتیبانی می‌کند. چین لینک و Pyth Network اوراکل‌های مورد استفاده OP Stack هستند و قیمت‌های رمزارزهای محبوب را بررسی و این دیتاها را به بیس ارسال می‌کنند. توسعه‌دهندگان می‌توانند از اوراکل‌ها برای تنظیم قراردادهای هوشمند خود استفاده کنند.

ابزارهای توسعه (ToolChains): شبکه Base چندین ابزار به توسعه‌دهندگان ارائه می‌دهد. این ابزارها به ایجاد آسان پروژه‌هایی که در ابتدای راه قرار دارند، کمک می‌کنند. برای مثال توسعه‌دهندگان می‌توانند تسک‌های پیچیده را بدون کدنویسی، انجام دهند. تول‌چین‌های فعلی بیس شامل Foundry، هاردهت، Thirdweb CLI و ترافل هستند. این ابزارها امکان انجام همه‌چیز از کامپایل کردن اسمات کانترکت‌ها تا دیباگ کردن آنها را ارائه می‌دهند.

اکسپلورر بلاک: با مرورگر بلاک بیس، توسعه‌دهندگان می‌توانند به اطلاعات تراکنش‌ها، کدهای قراردادهای هوشمند و غیره دسترسی داشته باشند. از آنجا که شبکه بیس با EVM سازگار است، اطلاعات بلاکچین آن در اتراسکن، BlockScout و DexGuru قابل مشاهده است.

فاست: می‌توان از فاست‌های بیس برای دریافت توکن‌های تستی استفاده کرد. البته در کیف پول کوین بیس نیز بخشی به‌عنوان Faucet در نظر گرفته شده است.

مزایای شبکه Base

بیس نتورک درست مثل بسیاری از شبکه‌های لایه دوم، کارمزد پایین و سرعت بالایی دارد. تراکنش‌ها در این شبکه به‌صورت آفچین (خارج از زنجیره اصلی) پردازش می‌شوند. همچنین این شبکه با EVM سازگار است؛ بنابراین توسعه‌دهندگان می‌توانند به راحتی از ابزارهای مبتنی بر اتریوم و زبان سالیدیتی برای توسعه برنامه‌های خود استفاده کنند.

مقیاس‌پذیری لایه دوم‌ها در بیس بسیار بالاتر از اتریوم است؛ البته بیس نتورک از آپگرید بدراک آپتیمیزم نیز استفاده می‌کند، که این آپدیت خود از EIP4844 بهره می‌گیرد. این پروپوزال سایز بلاک‌ها را افزایش می‌دهد و می‌تواند کارمزد تراکنش‌ها را ۱۰ تا ۱۰۰ برابر کاهش دهد. بنابراین اگر همه‌چیز خوب پیش برود، ما شاهد کمترین کارمزد در بیس، نسبت به سایر شبکه‌های لایه دوم خواهیم بود.

معایب  شبکه Base

یکی از معایب اصلی این شبکه، متمرکزسازی آن است. با این که کوین بیس اعلام کرده بیس نتورک کاملا غیرمتمرکز است، اما درصدی از تمرکز را در آن شاهد خواهیم بود. زیرا Coinbase به عنوان تنها نود Sequencer (نودی که تراکنش‌ها را ترتیب‌بندی و برای تایید به نودهای مربوطه ارسال می‌کند) فعالیت می‌کند. بنابراین کنترل کامل تراکنش‌ها در اختیار این صرافی است. به علاوه، این صرافی اختیار کامل برای تنظیم و کنترل کارمزدهایی که مرتبط با سیکوئنسر کوین بیس هستند را دارد.

یکی دیگر از معایب بیس، مدت‌زمان طولانی برای برداشت رمز ارز روی لایه اتریوم است. همانطور که اشاره کردیم، بریج از لایه بیس به لایه اتریوم، حدود یک هفته زمان می‌برد. این تاخیر به دلیل سیستم اثبات خطای آپتیمیزم است.

مورد بعدی امنیت است. از آنجایی که بیس روی استک آپتیمیزم ساخته شده، مکانیزم‌های اثبات خطا ممکن است روی آن تاثیر بگذارند. اثبات خطا متکی به هوشیاری مشارکت‌کنندگان شبکه برای دنبال کردن و به چالش کشیدن تراکنش‌های نامعتبر، قبل از نهایی شدن آنها روی شبکه اصلی است. این مکانیزم با چالش‌هایی مانند مسائل مربوط به پاداش‌ها و آسیب‌پذیری حملات منع انتقال دیتاها مواجه است.

رمز ارز BASE

در رود مپ و صفحه توییتر بیس نتورک، صراحتاً اعلام شده که آنها هیچ برنامه‌ای برای عرضه توکن خود ندارند. البته قبلاً هم پروژه‌هایی مانند dYdX را دیده‌ایم که همین ادعا را داشته‌اند. اما توکن خود را بعدها عرضه کرده‌اند. اما در صورت عرضه توکن، به احتمال بسیار زیاد، مقداری از آن را بین کاربران اولیه خود به‌عنوان ایردراپ توزیع خواهد کرد.

آینده شبکه بیس

از زمان راه‌اندازی این شبکه تاکنون (۲۵ شهریور ۱۴۰۲) حدود ۳۲.۶ میلیون تراکنش در شبکه بیس انجام شده و حدود ۱۹.۵ میلیون آدرس در آن ثبت شده است. در تاریخ ۲۱ آگوست، تعداد تراکنش‌های بیس نتورک حتی از اتریوم نیز پیشی گرفت (۱.۴ میلیون تراکنش بیس در مقابل ۱ میلیون تراکنش اتریوم). بیس نتورک راه حل‌های خوبی برای مشکلات موجود در فضای شبکه‌های لایه دوم معرفی می‌کند و شاید بتواند باعث پذیرش عمومی شود. همچنین base network ابزارهای مناسبی برای توسعه‌دهندگان دارد که این موضوع می‌تواند منجر به افزایش تعداد برنامه‌ها و در نتیجه افزایش کاربردهای این شبکه گردد. اما به هر حال شبکه بیس در ابتدای مسیر خود قرار دارد و باید منتظر ماند عملکرد آن در آینده چگونه خواهد بود.

نظر شما درباره شبکه Base چیست؟ آیا می‌تواند تمام اهدافی که به دنبال آن است را محقق کند؟