چه عواملی بر قیمت بیت کوین و سایر رمزارزها تاثیرگذار هستند؟

بعد از آشنایی با بیت کوین و مشاهده نمودار قیمتی آن، احتمالاً این سوال برای شما به وجود آمده است که قیمت بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال به چه چیزهایی بستگی دارد و دلایل افزایش یا کاهش قیمت بیت کوین چیست. در این مقاله، به بررسی عوامل تأثیرگذار بر قیمت بیت کوین می‌پردازیم.

۱۰ عامل تأثیرگذار بر قیمت بیت کوین

در مورد افزایش یا کاهش قیمت بیت کوین هیچ اصولی وجود ندارد که بتوان قاطعانه در این زمینه قضاوت کرد. با وجود اینکه هیچ قیمت واحدی برای بیت کوین در دنیا وجود ندارد، معمولاً قیمت این ارز دیجیتال در صرافی‌های ارز دیجیتال مختلف، مشابه است.

از سال ۲۰۰۹ که اولین بیت کوین ایجاد شد، تاکنون قیمت بیت کوین نوسانات شدیدی را تجربه کرده است و همین نوسانات را می‌توان به عنوان یک فرصت خوب برای معامله‌گران و کسب سود از این بازار درنظر گرفت. تریدرها با استفاده از تحلیل تکنیکال (بررسی نمودارهای قیمتی) و تحلیل فاندامنتال (بررسی وضعیت اقتصادی-اجتماعی جامعه)، می‌توانند قیمت بیت کوین را تحلیل و پیش‌بینی کنند.

عوامل متعددی بر قیمت بیت کوین تأثیرگذار هستند که در ادامه، مهمترین این عوامل را با هم بررسی می‌کنیم.

“عامل اول: سیستم عرضه و تقاضا

بخشی از ارزش فلزهای گرانبها و قیمتی مانند طلا، به دلیل عرضه‌ی محدود آن‌ها به دست می‌آید و معمولاً هم قیمت این فلزات توسط سیستم عرضه و تقاضا (Supply and Demand) کنترل می‌شود. عرضه و تقاضا یک فاکتور ساده‌ی اقتصادی است که روی قیمت خیلی از کالاها تأثیر می‌گذارد. عرضه و تقاضا بیت کوین نیز از مهمترین و اصلی‌ترین عواملی محسوب می‌شود که روی قیمت آن تأثیرگذار است.

به طور کلی، هر چه تقاضا بیشتر باشد و حجم محدودی از کالا وجود داشته باشد، قیمت افزایش می‌یابد و هرچه عرضه زیاد و تقاضا کم باشد، قیمت کاهش پیدا می‌کند. این اصل در مورد ارزهای دیجیتال نیز صادق است. هرچه تقاضا برای یک ارز دیجیتال بیشتر شود و حجم عرضه آن محدود باشد، قیمت آن ارز افزایش پیدا می‌کند.

برای مثال با افزایش تقاضای بیت کوین، قیمت بیت کوین نیز افزایش پیدا می‌کند. این موضوع همان تحلیل تکنیکال و بررسی نمودار قیمت بیت کوین است.

عامل دوم: هاوینگ بیت کوین

جهت کنترل سیستم عرضه و تقاضا، هر ۴ سال یکبار پاداش استخراج بیت کوین نصف می‌شود که به این پدیده هاوینگ (Halving) می‌گویند. در سال ۲۰۰۹ که اولین بیت کوین استخراج شد، پاداش استخراج ۵۰ بیت کوین بود.

اولین هاوینگ در سال ۲۰۱۲ (پاداش استخراج یک بیت کوین: ۲۵ بیت کوین)، دومین هاوینگ در سال ۲۰۱۶ (پاداش استخراج یک بیت کوین: ۱۲.۵ بیت کوین) و سومین هاوینگ در سال ۲۰۲۰ (پاداش استخراج یک بیت کوین: ۶.۲۵ بیت کوین) اتفاق افتاد.

در حال حاضر پاداش استخراج یک بلاک در شبکه بیت کوین که حدود ۱۰ دقیقه زمان می‌برد و دستگاه‌های پرقدرتی نیاز دارد، ۶.۲۵ بیت کوین است.

برخی از تحلیلگران با بیان اینکه تاریخ همیشه تکرار می‌شود، معتقدند که هاوینگ باعث افزایش قیمت بیت کوین می‌شود و این امر ناشی از کاهش عرضه بیت کوین است؛ چرا که نصف شدن پاداش استخراج سبب کم شدن فعالیت ماینرها به صورت مقطعی می‌شود.

به طور کلی، هیچ قطعیتی در رابطه با افزایش یا کاهش قیمت بیت کوین در اثر پدیده هاوینگ وجود ندارد.

عامل سوم: پیچیدگی بلاکچین‌ها و سختی استخراج

هر چه بلاکچین‌ها ایمن‌تر و هر چه پیچیدگی استخراج (Difficulty) بیت کوین هم بیشتر باشد، ارزش و قیمت بیت کوین و سایر ارزها بالاتر می‌رود. البته در این صورت، به دست آوردن بقیه‌ی بیت کوین‌ها از طریق استخراج هم سخت‌تر خواهد بود.

عامل چهارم: سودمندی ارزهای دیجیتال

یک عامل مهم و اصلی در تعیین قیمت هر ارز دیجیتالی، مفید و سودمند بودن آن است. اگر شما نتوانید برای کار خاصی از یک ارز استفاده کنید، به عنوان مثال، سرمایه‌گذاری یا پرداختی را با آن انجام دهید، آن ارز هیچ گونه ارزشی ندارد. بیتکوین، حتی در مقیاس‌های بالا و زیاد هم می‌تواند در پرداخت‌ها مورد استفاده قرار بگیرد و این بدین معناست که سودمندی بیتکوین بسیار بالا است. همین سودمندی عامل مهمی در افزایش قیمت بیتکوین بشمار می‌رود.

پیچیدگی بالای بیت کوین در کنار مصرف بالای انرژی برای استخراج آن، موجب افزایش قیمت بیت کوین شده است و به همین خاطر هم می‌تواند در سرمایه‌گذاری‌ها استفاده شود. اگر این سودمندی و کاربرد ارزها تغییر پیدا کند، می‌تواند منجر به نوسانات قیمت شود. برای مثال، سودمندی اتریوم (ETH) به خاطر یک پلتفرم قرارداد هوشمند است و این امر، علت قیمت نسبتاً بالای اتریوم در مقابل دیگر ارزهای دیجیتال است.

عامل پنجم: فاکتورهای اجتماعی و فعالیت رسانه‌ها

از جمله عواملی که می‌تواند بر قیمت بیت کوین تأثیرگذار باشد، فاکتورهای اجتماعی است که احساسات سرمایه‌گذاران بازار ارزهای دیجیتال را مورد هدف قرار می‌دهد.

با استناد به سخنان تام لی (Tom Lee) بنیانگذار شرکت تحقیقاتی FundStart Global، می‌توان گفت که اظهار نظر مقامات کشورها، رؤسای شرکت‌های مطرح دنیا و سخنرانی افراد مشهور در حوزه ارزهای دیجیتال، می‌تواند باعث ایجاد شک و تردید در سرمایه‌گذاران شود. این شک و تردیدها باعث می‌شود که سرمایه‌گذاران جهت جلوگیری از ریسک‌های احتمالی بازار، ارزهای دیجیتال خود را بفروشند و به سرعت سرمایه خود را از این بازار خارج کنند.

در واقع، می‌توان گفت که ترس از دست دادن سرمایه (FOMO: Fear Of Missing Out) و ترس از دست دادن فرصت سود، باعث می‌شود که سرمایه‌گذارن دست به تصمیم‌گیری‌های احساسی برای فروش یا خرید ارزهای دیجیتال خود بزنند (منبع: Fool). دقیقاً مانند اتفاقی که در اثر ایپدمی ویروس کرونا برای بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال رخ داد. ترس و وحشت در جهان به علت ظهور این ویروس، باعث شد کاربران دست به فروش دارایی‌های خود بزنند و قیمت بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال به شدت کاهش پیدا کند.

بازار بیت کوین بارها شاهد این امر بوده است که سخنرانی یک رئیس جمهور یا یک مدیر معروف در دنیا، قیمت آن را به سرعت کاهش یا افزایش داده است. به عنوان مثال، سخنرانی مارک زاکربرگ (مدیر عامل شرکت فیسبوک) در کنگره آمریکا و شهادت او در مورد قابل اطمینان بودن لیبرا، منجر به کاهش قیمت بیت کوین شد (لیبرا ارز دیجیتال پیشنهادی فیسبوک است).

برخی از تحلیلگران بازار ارزهای دیجیتال این ترس ها و تردیدها را در کوتاه مدت امری طبیعی می‌دانند، همانطور که در بازارهای سنتی نیز این ترس‌ها وجود دارد. به هر حال، نمی‌توان از بروز احساسات در بازارهای سنتی و بازار ارزهای دیجیتال جلوگیری کرد.

دنیای ارزهای دیجیتال پر بوده است از خبرهایی که گاهی بیت کوین را حمایت کردند و گاهی باعث منزوی شدن این ارز دیجیتال محبوب شده است. اخبار منفی که در مورد هک شدن صرافی‌های بیت کوین و سرقت دارایی‌ها مانند صرافی بایننس و MTGOX منتشر می‌شود، تأثیرات منفی بر قیمت بیت کوین داشته است (منبع: Fool).

برای مثال، وضعیت صرافی MTGOX و انتشار اخبار هک شدن این صرافی، یکی از عوامل مهم در کاهش قیمت بیت کوین در زمان‌های مختلف ذکر شده است:

• در تاریخ ژوئن تا نوامبر ۲۰۱۱، قیمت بیت کوین ۹۴ درصد کاهش یافت که دلیل اصلی آن، هک صرافی MTGOX عنوان شده است (قیمت هر بیت کوین از ۳۲ دلار به ۲ دلار کاهش یافت).
• صرافی MTGOX در تاریخ دهم آپریل ۲۰۱۳ به صورت موقت قطع شد و ۷۹ درصد قیمت بیت کوین در این زمان کاهش پیدا کرد (کاهش قیمت هر بیت کوین از ۲۶۶ دلار به ۵۴ دلار).
• صرافی MTGOX مجدد در تاریخ ۲۴ فوریه ۲۰۱۴ هک شد و ۴۹ درصد قیمت بیت کوین کاهش پیدا کرد (قیمت هر بیت کوین از ۸۶۷ دلار به ۴۳۹ دلار رسید).

همچنین، انتشار خبر رد پذیرش صندوق بازار بورس (ETF) برای بیت کوین توسط کمیسیون بورس و اوراق بهادار (SEC)، از عوامل تأثیرگذار در کاهش قیمت بیتکوین بوده است (منبع: coindesk).

در کنار اخبار منفی که از ابتدای شروع به کار بیت کوین در سراسر دنیا منتشر شده است، اخبار مثبتی هم وجود داشته است که می‌توان گفت کم و بیش اثرات اخبار منفی را تعدیل کرده است.

برای مثال، بر اساس بررسی‌های صورت گرفته، مشخص شد که انتشار خبری مبنی بر علاقه شرکت بلک راک به بیت کوین سبب افزایش قیمت بیتکوین شده بود. این شرکت، بزرگ‌ترین شرکت مدیریت دارایی در جهان است که کارگروهی را جهت انجام تحقیقات در حوزه ارزهای دیجیتال و بلاکچین ایجاد کرده است.

جالب است که بدانید کمیسیون بورس و اوراق بهادار که قبلاً ETF (صندوق بازار بورس) را برای بیت کوین رد کرده بود، اعلام کرده بود که تا سپتامبر سال ۲۰۱۸ مجدد در این مورد تصمیم‌گیری خواهد کرد. همین خبر، یکی از عوامل تأثیرگذار در افزایش قیمت بیتکوین در آن زمان بوده است.

توییت‌های ایلان ماسک (مدیر عامل تسلا) نیز در مورد بیت کوین، این روزها توجه کاربران را به خود جلب کرده است و قیمت بیت کوین در پی این توییت‌ها افزایش یافت.

عامل ششم: مسائل قانونی و محدودیت‌ها

مسائل قانونی و مسائل مربوط به دولت‌ها نیز می‌تواند بر قیمت ارزهای دیجیتال تأثیر بگذارد. اگر یک دولت درباره‌ی قوانین دارایی و مالیات سخت‌گیر باشد، مخفی کردن دارایی‌ها با استفاده از ارزهای دیجیتال تبدیل به اقدامی رایج می‌شود و این خود باعث تغییر در قیمت بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال می‌شود، زیرا تقاضا برای آنها بیشتر خواهد شد.

یک مثال معروف در این زمینه، سختگیری کمیسیون بورس ایلات متحده است. تام لی (سرمایه گذار مطرح وال‌استریت)، اقدام این کمیسیون مبنی بر دریافت مالیات در ازای عرضه اولیه (ICO) سکه (ICO) را جزئی از فشارهای مقرارتی در حوزه ارزهای دیجیتال و از عوامل کاهنده قیمت بیتکوین و سایر رمزارزها می‌داند.

اقدامات قانونی مثبت برای یک ارز دیجیتال مانند رسمی کردن آنها به عنوان ارز یک کشور، می‌تواند اثرات مثبتی در قیمت بیتکوین و سایر ارزهای دیجیتال داشته باشد؛ در حالی که ممنوعیت ارزهای دیجیتال توسط یک کشور می‌تواند اثرات منفی برجای بگذارد.

برای مثال، کشور اکوادور ارزهای دیجیتال را ممنوع کرده است. در حالی که برخی کشورها به ارزهای دیجیتال، حالتی رسمی برای مصارف مالیاتی اختصاص داده‌اند و بعضی از کشورها نیز مانند ژاپن، بیتکوین را به عنوان ارز رسمی پذیرفته‌اند.

همچنین، محدودیتی که کشور چین در سال ۲۰۱۷ در نظر گرفت، سبب کاهش ۴۰ درصدی قیمت بیتکوین در تاریخ دوم تا پانزدهم سپتامبر سال ۲۰۱۷ شد. البته، زمانی که کشور چین مجدد حمایت خود را از ارزهای دیجیتال و بلاکچین اعلام کرد، قیمت بیتکوین دستخوش تغییرات مثبتی شد.

در حال حاضر، قانون و مقرارت درست و حسابی در زمینه ارزهای دیجیتال در دنیا وجود ندارد و هر کدام از کشورها خط مشی دلخواه خود را انتخاب می‌کنند. بعد از گذشت حدود ۱۲ سال از شروع فعالیت بیتکوین، مسئله نبود چارچوب قانونی در بسیاری از کشورها، یک مانع بزرگ برای رشد این ارز دیجیتال محسوب می‌شود.

عامل هفتم: پذیرش و درک عمومی

یکی از چالش‌هایی که بازار بیتکوین و سایر ارزهای دیجیتال با آن دست و پنجه نرم می‌کند، مسئله پذیرش و درک ارزهای دیجیتال توسط عموم مردم، بانک‌ها، دولت‌ها و شرکت‌های بزرگ است (Fool).

فهم و ادراک عمومی از یک ارز دیجیتال، روی ارزش آن ارز تأثیر بسزایی دارد. به عنوان مثال برای بیتکوین، عامل تأثیرگذار بر قیمت بیتکوین می‌تواند مردمی باشند که به نوآوری‌ها واکنش مثبتی نشان می‌دهند؛ با سیستم بانکداری سنتی کنونی مشکل دارند و به دنبال ساز و کاری جدید برای از بین بردن فساد های مالی هستند.

عامل هشتم: فورک های متعدد

به دلیل فورک‌های متعدد و انشعابات منظم از زنجیره ارزهای دیجیتال و ایجاد انواع ارز دیجیتال مشتق شده، منتقدان این بازار ادعا می‌کنند که ارزهای دیجیتال محدود نیستند و مسئله کمیابی ارزهای دیجیتال را جدی نمی‌گیرند (Fool).

۲ مثال زیر، نمونه‌هایی از تأثیرات فورک‌های بیت کوین بر قیمت آن است:

1. در تاریخ ششم تا یازدهم مارس در سال ۲۰۱۳، یک فورک غیرمنتظره برای بیتکوین ایجاد شد و قیمت بیتکوین ۲۵ درصد کاهش یافت.
2. مسائل مربوط به فورک بیت کوین کش در یازدهم تا شانزدهم ژوئن ۲۰۱۷ باعث کاهش ۳۶ درصدی قیمت بیتکوین شد.

عامل نهم: نهنگ ها و نوسانات بازار

یکی از عوامل کلیدی در بازار ارزهای دیجیتال، افرادی هستند که مقدار زیادی از سرمایه بازار را در اختیار دارند. به چنین افرادی اصطلاحاً نهنگ یا وال گفته می‌شود که بزرگترین بازیگر ارزهای دیجیتال است. وال‌ها در بازار ارز دیجیتال مانند سهامداران عمده در بازار بورس هستند.

ما در مقاله نهنگ بیت کوین و تاثیرات آن در بازار رمزارزها، مفصل در مورد نهنگ‌ها در بازار ارزهای دیجیتال صحبت کرده‌ایم.

از جمله معروف‌ترین نهنگ‌ها در بازار ارزهای دیجیتال، می‌توان به ساتوشی ناکاموتو (خالق بیت کوین)، دوقلوهای وینکلواس و راجر ور اشاره کرد که مقدار زیادی از کل بیتکوین‌ها را دارا هستند. برخی از نهنگ‌ها تمایل دارند که بیتکوین‌های خود را نگه دارند و برخی به خرید و فروش ارزهای دیجیتال خود از جمله بیت کوین می‌پردازند.

نهنگ‌ها چه بیت کوین‌ها را بفروشند و چه آنها را نگه دارند، بر بازار ارزهای دیجیتال تأثیرگذار هستند.

فرض کنید یک نهنگ (یا گروهی از نهنگ‌ها) حجم زیادی از بیتکوین‌ها را بفروشد. همین کار می‌تواند روندی نزولی در بازار ایجاد کند و قیمت‌ها ریزش پیدا می‌کند. چرا که عموم کاربران فکر می‌کنند حجم زیادی از سرمایه در حال خارج شدن از شبکه است و مسئله شک و تردید ایجاد می‌شود (البته در این شرایط مردم می‌توانند از این فرصت استفاده کنند و به خرید بیت کوین بپردازند).

اگر نهنگ‌ها بیت کوین‌های خود را نگه دارند و نفروشند، به دلیل اینکه تعداد کل بیتکوین‌هایی که برای خرید وجود دارد، کاهش می‌یابد، بازار تحت فشار قرار می‌گیرد و قیمت این ارز دیجیتال افزایش پیدا می‌کند.

عامل دهم: حجم معاملات

حجم پایین معاملات در بازار را می‌توان از دیگر عوامل تأثیرگذار بر قیمت ارزهای دیجیتال دانست. این حجم پایین معاملات می‌تواند شک و تردیدهای سرمایه‌گذاران را افزایش دهد.

همانطور که در بخش‌های قبل گفته شد، فعالیت و رفتار افراد مشهور و انتشار اخبار منفی در حوزه ارزهای دیجیتال خود سبب ایجاد شک و تردید می‌شود و همین امر، بر روی حجم معاملات روزانه‌ای که در بازار انجام می‌شود، تأثیرگذار است.

صحبت پایانی

به صورت خلاصه، نوسانات قیمت بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال بر اساس ۲ اصل تعیین می‌شود. یک اصل تحلیل تکنیکال است که برگرفته از نمودارهای قیمتی و میزان عرضه و تقاضاست. اصل دیگر، تحلیل فاندامنتال است که عواملی مانند رسانه‌ها، افراد تأثیرگذار و نهنگ‌ها را بررسی می‌کند. در این مقاله، ۱۰ فاکتور مهم در این تحلیل‌ها را با هم مرور کردیم.

به نظر شما، چه عوامل دیگری قیمت بیت کوین را تحت تاثیر قرار می‌دهد؟