قوانین استخراج بیت کوین چگونه است؟

احتمالاً برای تمام افرادی که قصد سرمایه گذاری در بازار ارز دیجیتال را داشتند این سؤال پیش آمده که آیا استخراج بیت کوین و سایر رمز ارزها قانونی است؟ قانونی شناخته شدن ارزهای دیجیتال در کشورهای مختلف کاملاً متفاوت است. قوانین استخراج در هر کشور با توجه به دولت آن ممکن است متفاوت باشد. همچنین این دولتها هستند که میزان محدودیت خرید و فروش و استخراج ارزهای دیجیتال را مشخص میکنند.
قوانین استخراج در هر کشور مشخص میکند که ارز دیجیتال مورد نظر میتواند در آن کشور به عنوان پول شناخته شود یا خیر. در حال حاضر بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال در برخی کشورها به عنوان پول رسمی شناخته شدهاند و برخی دیگر آن را ممنوع کردهاند؛ اما در بسیاری از نقاط جهان به عنوان یک واحد باارزش از آن یاد میشود. در ادامهی این مطلب به بررسی قوانین خرید و فروش بیت کوین در ایران و سایر نقاط جهان میپردازیم. با ما همراه باشید.
فهرست مطالب
وضعیت حقوقی بیت کوین
اگر بیت کوین یا سایر رمز ارزها در کشوری به عنوان پول شناخته شوند به دنبال خود آثار حقوقی متعددی بر جای خواهند گذاشت. هنگامی که دولت قوانین استخراج را مشخص میکند، محدوده مجاز فعالیت در زمینه خرید و فروش بیت کوین برای فعالان در این زمینه نیز مشخص میشود.
برای مثال بیت کوین و استخراج آن در کشورهایی مثل ژاپن، آمریکا، بریتانیا و اکثر کشورهای توسعه یافته قانونی است. اما خب در مقابل در بسیاری از بازارهای نوظهور، قوانین استخراج برای ارزهای دیجیتال کمی متفاوت خواهد بود. مثلاً کشور چین معاملات بیت کوین را تا حد زیادی محدود کرد، اما به طور کلی آن را غیر قانونی اعلام نکرد. البته همین اواخر اخباری مبنی بر پذیرش بیت کوین توسط دولت چین به گوش رسید. همچنین کشور هند بانکهای خود را از خرید و فروش بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال منع کرد اما باز هم قوانین استخراج را برای فعالین این حوزه به شکل واضحی مشخص نکرد.
با توجه به مثالهای بالا قطعاً متوجه شدهاید که قوانین استخراج بیت کوین و دیگر رمز ارزها در نقاط مختلف جهان و با توجه به دولتهای مختلف کاملاً متفاوت است. در بسیاری از نقاط جهان که بیت کوین و استخراج آن قانونی است با آن مانند سایر اموال و داراییها برخورد میشود. به طور مثال میتوان به قانون مالیات منطقهای اشاره کرد. در مقاصد و زمینههای مالیاتی با بیت کوین به جای ارز مانند یک ملک رفتار میکنند.

در بیان قوانین استخراج خوب است به این نکته هم اشاره کنیم که عواملی مثل سختی شبکه هستند که باعث جلوگیری از تورم و تولید بی رویه رمز ارزها میشوند. سختی شبکه در واقع یک عامل اندازه گیری است که در پروسهی استخراج بیت کوین مورد استفاده قرار میگیرد.
قوانین مالیاتی بیت کوین و سایر رمز ارزها
IRS در ایالات متحده آمریکا در طی چند سال اخیر علاقهی زیادی به بیت کوین و معاملات مربوط به آن پیدا کرده است. لذا در سال ۲۰۱۴ این آژانس اطلاعیهای درباره قوانین استخراج بیت کوین و مسائل مالیاتی مربوط به آن صادر کرد. در این اطلاعیه از عبارت ارز مجازی به جای رمز ارز استفاده شده است. لازم به ذکر است که در این اطلاعیه که در سال ۲۰۲۰ آپدیت شد، سؤالی مطرح شد که مالیات دهندگان را مجبور کرد تا در صورت انجام هرگونه معامله با ارزهای دیجیتال آن را اعلام کنند.
سؤالی که در این اطلاعیه در راستای بیان قوانین استخراج و مسائل مالیاتی پرسیده شد این گونه بود: «آیا شما هر گونه معاملهای اعم از خرید، فروش، ارسال یا مبادله ارز دیجیتال را انجام داده و از انجام آن بهره مالی بردهاید؟»

تفسیر رنگها در نقشه بالا:
رنگ سبز: بیت کوین قانونی است (و یا منع قانونی ندارد).
رنگ زرد: در استفاده از بیت کوین برخی محدودیتهای قانونی وجود دارد.
رنگ صورتی: بیت کوین مستقیماً ممنوع نیست.
رنگ قرمز: بیت کوین ممنوع است.
قبل از این که در مورد وضعیت قانونی خرید و فروش بیت کوین در ایران صحبت کنیم، اجازه دهید رویکرد برخی کشورهای دیگر را در این زمینه بررسی کنیم.
۱. ایالات متحده آمریکا
ارز دیجیتال همواره مورد توجه دولت فدرال و دولتهای محلی ایالات متحده بوده است. علاوه بر این کمیتههای زیادی به دنبال قانون گذاری در عرصه ارز دیجیتال و خرید و فروش بیت کوین بوده اند. دو کمیته بسیار مهم و فعال در این حوزه عبارتند از:
۱- کمیته بورس و اوراق بهادار
۲- کمیته کالا و تجارت
البته باید توجه داشت هنوز هم تمام قوانین در سطح ایالتی یکسان نیست. برخی از اقدامات انجام شده در ایالتها به شرح زیر است:
۱- در ایالات وایومینگ ارزهای دیجیتال معاف از پرداخت هرگونه مالیاتی هستند.
۲- در ایالات آریزونا مردم میتوانند مالیات خود را به صورت ارزهای دیجیتال پرداخت کنند.
۳- در ایالات جورجیا نیز پرداخت مالیات به صورت بیت کوین امکان پذیر است.
در حالت کلی، خرید و فروش بیت کوین و سایر رمزارزها از طرف دولت آمریکا قانونی اعلام شده است.
شاید برای شما این سوال مطرح شود با توجه به این که بیت کوین یک رقیب جدی و بسیار سر سخت برای سیاست پولی ایالات آمریکا به شمار میرود، چرا آمریکا خرید و فروش بیت کوین را ممنوع نمیکند؟
بهترین پاسخ برای این پرسش این جمله «بیل بار هیت» مدیر عامل Abra Wallet (یکی از کیف پولهای محبوب ارز دیجیتال) است:
شما نمیتوانید مردم را از نگهداری صفر و یک بر روی یک ابزار در جیبشان باز دارید.
۲. کانادا
کانادا امکان استفاده از ارزهای دیجیتال و خرید و فروش بیت کوین از جمله ارزهای رمزپایه را فراهم کرده است. اما، ارزهای رمزپایه در کانادا مناقصه قانونی محسوب نمی \شوند. قوانین و مقررات مالیاتی کانادا از جمله قانون مالیات بر درآمد، برای معاملات ارزهای دیجیتال اعمال میشود. آژانس درآمدی کانادا، کریپتوکارنسی را به عنوان یک کالا توصیف کرده و اظهار داشته است که استفاده از کریپتوکارنسی برای پرداخت کالاها یا خدمات باید به عنوان یک معامله تجاری در نظر گرفته شود.
۳. مکزیک
در حال حاضر، قانون کشور مکزیک محدودیتهایی در استفاده از ارزهای دیجیتال اعمال کرده است. اما بانک مکزیک اظهار داشته است که به کریپتوکارنسی اجازه میدهد تا به عنوان یک وسیله پرداخت مورد استفاده قرار بگیرد. بنابراین، مکزیکیها مجاز به خرید و فروش بیت کوین هستند.
۴. انگلیس
مقامات انگلیس تا به امروز رویکردی لیبرال و عملگرا نسبت به ارزهای دیجیتال اتخاذ کردهاند. خرید و فروش بیت کوین در این کشور مجاز بوده و قوانین آن مانند یک ارز خارجی تعریف شده است.
۵. روسیه
بنابر گزارش ها، روسیه قانون حقوق دیجیتال جدیدی را تصویب کرده است که قراردادهای هوشمند و ارزهای دیجیتال را دربر میگیرد. یکی از پایگاههای خبری روسیه گزارش داده است که این قانون به مرحله اجرا گذاشته شده است. به این ترتیب، حقوق ارز دیجیتال اکنون به عنوان دارایی در قانون مدنی روسیه دیده میشود و تحت نظارت قانون مدنی قرار میگیرد.
۶. هند
در حال حاضر، ارز دیجیتال در هند ممنوع نیست، اما می توان گفت هند چندان راغب به خرید و فروش بیت کوین و یا استفاده از ارزهای دیجیتال نیست. زیرا علی رغم اینکه هیچ قانونی در هند مبنی بر ممنوعیت استخراج و معامله بیت کوین وجود ندارد، اما بانک ها مجوز معامله ارز دیجیتال را ندارند.
۷. ژاپن
ژاپن یکی از کشورهایی است که در حوزه ارز دیجیتال پیشرفت های بسیار زیادی داشته و حتی ارز دیجیتال را به عنوان پول رایج به رسمیت شناخته است. بیشتر تحلیلگران اقتصادی علت قانونی کردن خرید و فروش بیت کوین و فناوری بلاکچین توسط دولت ژاپن را افزایش رونق اقتصادی این کشور میدانند.
۸. چین
استفاده از رمزارزها و خرید و فروش بیت کوین برای موسسات مالی کشور چین ممنوع است، اما معامله ارزهای دیجیتال برای افراد حقیقی بلامانع است. بانک مرکزی چین در سال ۲۰۱۴ یک تیم تحقیقاتی را برای تحقیق در مورد راه اندازی ارز دیجیتال خود به منظور کاهش هزینه های گردش پول سنتی و کنترل بیشتر سیاست گذاران بر عرضه پول تشکیل داد. البته در تاریخ ۱۳ می ۲۰۲۲ اخباری مبنی بر پذیرش بیت کوین توسط دولت چین منتشر شد. حالا باید دید تصمیم نهایی و قطعی این حکومت چیست.
سایر مسائل حقوقی و نظارتی و قوانین استخراج
بیت کوین در یک فضای غیر متمرکز ارائه میشود؛ بنابراین هیچ مرجع صدور متمرکزی برای آن وجود ندارد. در واقع انجام تراکنشهای بیت کوین بدون ثبت هیچ گونه اطلاعاتی از کاربران انجام میشود و همین موضوع بود که باعث سوءاستفاده از این سیستم برای انجام فعالیتهای غیر قانونی شد.
مخصوصاً در سالهای اولیه ارائه بیت کوین که به عنوان یک سیستم ناشناخته مشغول به کار بود بسیاری از قاچاقچیان مواد مخدر معاملات غیر قانونی خود را از این طریق انجام میدادند. برای مثال تعداد زیادی معامله غیر قانونی در سیلک رود (Silk Road) بدون توجه به قوانین استخراج ارز دیجیتال انجام میشد که در سال ۲۰۱۳ توسط اف بی آی تعطیل شد.
با توجه به اتفاقاتی که در سالهای گذشته افتاد، امروزه قوانین استخراج برای بیت کوین تا حدودی مشخصتر و محدودتر شده است. به عبارت دیگر بیت کوین یک رکورد عمومی از تمام تراکنشها تهیه میکند و به همین دلیل است که فعالیتهای غیر قانونی در حال دور شدن از بیت کوین هستند. با تمام این موارد بیت کوین هنوز از نظر بسیاری از فعالان و متخصصین ارزها دیجیتال، یکی از بهترین رمز ارزها برای استخراج است.
قوانین استخراج ارز دیجیتال در ایران
به طور کلی ایران نسبت به سایر کشورهای اروپایی و کلاً کشورهای توسعه یافته در زمینههای دیجیتالی و تکنولوژی کمی دستوپا بستهتر حرکت میکند. در واقع کشور ایران جزو کشورهای در حال توسعه محسوب میشود. به همین دلیل است که بیت کوین و سایر رمز ارزها در ایران هنوز به رسمیت شناخته نشدهاند و بسیاری از افراد سرمایه دار، برای سرمایه گذاری در این زمینه ریسک نمیکنند. گرچه معاملات ارزهای دیجیتال ممنوع و غیرقانونی نیست.قوانین استخراج ارز دیجیتال در ایران به مسائل خاصی بستگی دارد. مثلاً اولین نکته تأثیرگذار، طرز استفاده کاربران از ارز دیجیتال است. دلیل این امر هم این است که قانون مشخص و واضحی در رابطه با این موضوع در کشور وضع نشده است و به عبارتی قوانین استخراج در هالهای از ابهام قرار دارد. لذا برای اطلاعات بیشتر میتوانید صحبتهای وزیر ارتباطات در خصوص ماینینگ را مطالعه کنید.

لازم به یادآوری است که خرید و فروش بیت کوین و سایر رمز ارزها برای افراد و کاربران حقیقی کاملاً بلا مانع است. این جمله به این معنا است که قوانین استخراج در ایران هیچ منعی قانونی برای افرادی که به تنهایی و کاملاً شخصی قصد سرمایه گذاری در این زمینه را دارند وجود نخواهد داشت. اما اگر این خرید و فروش به هدف راه اندازی یک کسب و کار بزرگ باشد، ممکن است قوانین استخراج درباره آن کمی متفاوت باشد.
با این وجود از آنجایی که برای انجام معاملات با ارزهای دیجیتال در ایران هیچ مجازاتی در نظر گرفته نشده؛ بنابراین نمیتوان این عمل را یک جرم تلقی کرد. اما این موضوع هم تا زمانی قابل استناد است که در معاملات ارز دیجیتال و خرید و فروش بیت کوین، مرتکب اعمال غیر قانونی دیگری مثل پولشویی و … نشوید.
مجوز انجام فعالیتهای مربوط به ارز دیجیتال در ایران
همانطور که قوانین استخراج در ایران برای خرید و فروش بیت کوین هیچ گونه منعی صادر نکرده، هیچ گونه مجوزی هم برای تأسیس صرافیهای ارز دیجیتال صادر نکرده است. لذا تمام صرافیهای فعالی که در ایران وجود دارند بدون مجوز قانونی مشغول به کار هستند و با توجه به تعدد آنها باید هنگام انتخاب صرافی مورد نظر با دقت و توجه خاصی این کار را انجام دهید.
نکتهی مهمی که درباره قوانین استخراج در ایران وجود دارد این است که مجوز استخراج باید توسط وزارت صنعت صادر شود. در توضیح این عبارت باید اینگونه گفت که درست است که خود عمل استخراج ارز دیجیتال در ایران عملی غیر قانونی نیست، اما با توجه به امکانات و میزان انرژی برقی که در حین آن استفاده میشود، سازمان برق امکان شکایت را دارد.

نکات مهم:
- وضعیت قانونی خرید و فروش بیت کوین در کشور شفاف نیست و مجوز خاصی برای آن صادر نشده است. اما خرید و فروش بیتکوین توسط مردم، جرم شناخته نمیشود.
- بانکها، صرافی ها و موسسات مالی نمیتوانند به حوزه ارزهای دیجیتال وارد شوند و معامله بیت کوین برای بانکها و موسسات مالی ممنوع است.
- ماینینگ یا استخراج بیت کوین در کشور قانونی است اما باید از وزارت صمت مجوز اخذ شود.
- جهت واردات تجهیزات استخراج به کشور، باید از وزارت صمت مجوز دریافت شود. برای این کالاها، ردیف کالا مشخص شده است.
تجارت و دستاوردهای کوتاه مدت و بلند مدت به کمک ارز دیجیتال
برای شروع در پرداختن به این موضوع و فهم بهتر قوانین استخراج و بررسی نکات مهم آن به یک مثال اشاره میکنیم. فرض کنید که شما سهام یک شرکت را خریداری کردهاید. پس از گذشت مدت زمانی از این خرید شروع به ردیابی ارزش سهام خود میکنید تا متوجه شوید چه زمانی بهتر است آن را بفروشید و به پول تبدیل کنید.
حال تصور کنید که شما در یک تاریخ مشخص بیت کوین را با ارزش ۳۰ هزار دلار خریداری کردهاید و پس از گذشت مدت زمانی مشخص آن را با ارزش ۵۰ هزار دلار خواهید فروخت. در این صورت است که شما چیزی حدود ۲۰ هزار دلار سود کردهاید. لازم به ذکر است که در قوانین استخراج ارز دیجیتال و نکات مربوط به آن اینگونه آمده است که اگر یک ارز دیجیتال را به مدت یک سال یا کمتر نگهداری کنید، آنگاه مشمول نرخ سود سرمایه کوتاه مدت خواهید شد. این نرخ بین ۰ تا ۳۷ درصد میتواند متفاوت باشد.
اکنون که بعد از بیان قوانین استخراج و بررسی نکات مربوط به آن، بحث سود در خرید فروش ارز دیجیتال به میان آمد خوب است به این نکته هم اشاره کنیم که به این عمل معامله ارزهای دیجیتال ترید کردن میگویند.
تفاوت ترید و استخراج رمز ارزها
افرادی که به عنوان کاربر مشغول کار با ارزهای دیجیتال هستند ممکن است علاقهمند به استخراج ارزهای دیجیتال شوند که در این صورت داشتن اطلاعات کافی از قوانین استخراج در سراسر جهان برای آنها امری الزامی خواهد بود. اما برخی دیگر ممکن است علاقهمند به خرید و فروش یا معامله ارزهای دیجیتال موجود باشند. در این صورت عمل ترید کردن را انجام میدهند. اما ترید یا استخراج ارز دیجیتال؛ کدام گزینه بهتر است؟ پاسخ به این سؤال باید با توجه به تواناییها و امکانات فرد مورد نظر و نوع ارز دیجیتال انتخابی او داده شود.
استخراج بیت کوین؛ کاری نه چندان آسان برای کسب ثروت
ما سعی کردیم در این مقاله به بررسی کامل قوانین استخراج بیت کوین و به طور کلی قوانین استخراج ارز دیجیتال در سراسر جهان بپردازیم. برای انجام فعالیت درست در این زمینه علاوه بر داشتن مهارت، استعداد، امکانات و وقت کافی، باید از قوانین مهم آن نیز آگاه باشید. استخراج بیت کوین با دریافت مجوزهای لازم از وزارت صمت، فعالیتی قانونی است که شما را به ثروت میرساند، اما حتما توجه داشته باشید که مراحل قانونی را طی کنید.
در جهان و به خصوص کشورهای توسعه یافتهای مثل آمریکا، ژاپن و … انجام فعالیتهای مربوط به ارز دیجیتال و استخراج آن قانونی بوده و هیچ گونه منعی ندارد.
استخراج ارز دیجیتال در ایران از سوی قانون منع و مجازاتی ندارد، اما به طور رسمی قانونی هم اعلام نشده است. برای استخراج رمز ارز در ایران باید از وزارت صنعت مجوز دریافت شود. مهمترین موضوع این است که ماینترها نباید قاچاقی باشند.
در کشوری مثل آمریکا به عنوان یک کشور توسعه یافته که از بیت کوین برای انجام بسیاری از معاملات خود استفاده میکند، مالیاتی برای ارزهای دیجیتال در نظر گرفته شده است.
سلام در حال حاضر خرید و فروش بیت کوین در ایران قانونی هست یا خیر ؟
و اگر از راه غیر قانونی استخراج بشه امکان فروشش هست یا نه ؟
سلام آقای جهانگیری
سال نو مبارک
لطفاً دو مقاله زیر را بخوانید:
آیا خرید و فروش بیت کوین در ایران غیرقانونی است؟
اطلاعیه والکس دربارۀ اخبار اخیر در حوزه صرافیهای ارز دیجیتال
سپاس از همراهی شما
با برق خانگی لطفا توضیح بدین
سلام مجدد آقای نادر
در کامنت قبلی پاسخ دادیم. موفق باشید.
سپاس از همراهیتان
سلام خسته نباشید
میخواستم بدونم آیا استخراج بیت کوین با لپ تاپ یا کامپیوتر شخصی هم نیاز به مجوز داره یا نه؟
سلام حسین عزیز
وقت به خیر
خیر، شما برای استخراج بیت کوین با لپتاپ یا کامیپوتر شخصی به مجوز نیاز ندارید. مجوز تنها زمانی لازم است که برای استخراج از دستگاههای مخصوص ماینینگ استفاده کنید.
با این وجود ما به شما این کار را پیشنهاد نمیکنیم. در حال حاضر و با گذشت بیش از ۱۱ سال از ظهور بیت کوین، سختی شبکۀ این رمزارز بسیار زیاد است. استخراج با کامیپوتر شخصی نهتنها به صرفه نیست، بلکه باعث میشود که دستگاه شما آسیب ببیند و فرسوده شود و بازدهی استخراج هم آنقدر نیست که این آسیب بهصرفه باشد. ما در تیتر هشتم مقاله سوالات رایج استخراج بیت کوین (Bitcoin Mining) در این باره صحبت کردهایم. توصیه میکنیم قبل از شروع کار استخراج این مقاله را بخوانید.
این مقالات هم احتمالاً برای شما مفید هستند:
نگاهی جامع و عمیق به ماینینگ یا استخراج بیت کوین
راهنمای انتخاب بهترین دستگاه های استخراج بیت کوین
سپاس از همراهیتان.