پروژه Ethena چیست؟ راه حل اتنا با استیبل کوین USDe

امروزه اکثر استیبل کوین‌ها به پشتوانه دارایی‌های فیزیکی مانند پول نقد یا فلزات گران‌بها عرضه می‌شوند؛ اما پروژه Ethena با معرفی یک دلار ترکیبی (Synthetic) با نماد USDe، روش متفاوتی را در پیش گرفته است. در این روش، وجود یک نهاد مرکزی برای نگهداری و مدیریت دارایی‌های پشتوانه ضروری نیست. این موضوع، به شفافیت بیشتر و نزدیک‌تر شدن ایده‌های اقتصاد غیرمتمرکز یا همان دیفای منجر می‌شود. در ادامه با مهم‌ترین ویژگی‌های پروتکل اتنا و نوآوری‌های استیبل کوین USDe آشنا خواهیم شد. با ما همراه باشید.

پروتکل اتنا چیست؟

دلار ترکیبی (Synthetic Dollar) پروژه Ethena یک نوآوری جدید در حوزه استیبل کوین محسوب می‌شود. بر خلاف استیبل کوین‌های عادی مانند تتر و USDC که دلار واقعی یا دیگر دارایی‌های پشتوانه آنها توسط یک نهاد مرکزی نگهداری می‌شود، برای مدیریت پشتوانه USDe ترکیبی هوشمندانه از فناوری‌های دنیای کریپتو و ابزارهای مالی مورد استفاده قرار گرفته است.

پروتکل اتنا به کمک یک روش پوشش ریسک دلتا خنثی (Delta Neutral)، نیاز به مدیر دارایی مرکزی را حذف نموده و از این جهت، با ایده‌های اصلی دیفای همخوانی دارد. پروژه Ethena با ترکیب اسپرد حاصل از پوزیشن‌های بازار مشتقات با درآمد حاصل از دارایی‌های رمزارزی استیک شده، ابزاری جدیدی به نام اوراق اینترنتی (Internet Bond) ایجاد کرده است. این اوراق اینترنتی، نقشی مشابه یک حساب پس‌انداز دلاری را ایفا می‌کند.

به نقل از کرانچ بیس، پلتفرم اتنا تاکنون دو رویداد جذب سرمایه برگزار کرده و در مجموع، مبلغ ۲۰.۵ میلیون دلار کسب نموده است. هر دو رویداد در مرحله «Seed» یا اولیه برگزار شده‌اند. رویداد اول در ۱۷ جولای ۲۰۲۳ برگزار گردید و ۶.۵ میلیون دلار از آن حاصل شد و رویداد دوم نیز در ۱۶ فوریه ۲۰۲۴ برگزار شد و منجر به جمع‌آوری ۱۴ میلیون دلار گردید. آرتور هیز (Arthur Hayes)، فرانکلین تمپلتون (Franklin Telmpleton)، بایننس لبز (Binance Labs)، دراگون فلای کپیتال (Dragonfly Capital)، هشد (Hashed) و گلکسی دیجیتال (Galaxy Digital) از جمله سرمایه‌گذاران معروف این پروژه هستند.

چرا USDe یک استیبل کوین عادی نیست؟

استیبل کوین پروژه Ethena که با نماد USDe شناخته می‌شود، یکی از مهم‌ترین عناصر آن است. در حالی که استیبل کوین نامیدن USDe از لحاظ فنی کار اشتباهی نیست، گای یانگ (Guy Young)، موسس اتنا لبز (Ethena Labs)، نمی‌خواهد از این عنوان استفاده کند. آقای یانگ می‌گوید اتنا لبز، به دنبال فاصله گرفتن از ارزهای فیات و سیستم اقتصاد سنتی است.

همانطور که پیش‌تر توضیح داده شد، USDe خودش را از استیبل کوین‌های وابسته به ارز فیات متمایز کرده و به همین دلیل، می‌توانیم آن را یک دلار ترکیبی بنامیم. هدف از ایجاد این دلار ترکیبی، ثبات قیمت از طریق استراتژی‌های الگوریتمی و مبتنی بر بازار است؛ این یعنی وابستگی کامل به ذخایر مبتنی بر ارزهای فیات (یعنی همان روشی که ثبات قیمت تتر از طریق آن حفظ می‌شود) روش حفظ ثبات قیمت USDe نیست. 

استیبل کوین USDe چگونه کار می‌کند؟

روش نوآورانه پروژه Ethena برای حفظ ثبات قیمت، یک استراتژی پیچیده شامل باز کردن پوزیشن‌های لانگ و شورت در حالت دلتا خنثی است. 

زمانی که از طریق پلتفرم اتنا برای ساخت یا همان مینت کردن USDe اقدام می‌کنید، فرآیند آن به هیچ عنوان شامل نگهداری دلار واقعی نیست. به جای این کار، از طریق یکی از مارکت میکرهای پروژه و طی یک پروسه ۵ مرحله‌ای، USDe را در اختیار کاربر قرار می‌گیرذ. این پنج مرحله عبارتند از:

1. کاربر با انتقال دارایی وثیقه به پلتفرم اتنا، فرآیند مینت را آغاز می‌کند.
2. دارایی‌های کاربر برای یک بازارساز قابل اطمینان ارسال خواهند شد. در وب‌سایت رسمی اتنا به نام‌های فایربلاکس (Fireblocks)، سیفو (Ceffu) و کاپرکو (Copper.co) اشاره شده است.
3. سرور آف‌چین (Offchain) اتنا بهترین روش اجرای قرارداد فیوچرز را انتخاب می‌کند.
4. در ادامه، ثبات قیمت از طریق یک پوزیشن شورت (نوعی معامله تعهدی) پیچیده تضمین می‌شود.
5. در نهایت، USDe صادر شده و در اختیار کاربر قرار می‌گیرد. کاربر می‌تواند با استیک کردن همین USDe در پلتفرم اتنا، درآمدزایی بیشتری نیز داشته باشد.

برای درک بهتر این فرآیند، فرض کنید کاربری قصد دارد از طریق استیک کردن ETH در پلتفرم اتنا، USDe مینت کند. نوسان قیمت اتر بر کسی پوشیده نیست و اگر قیمت این ارز دیجیتال به صورت ناگهانی سقوط کند، وابستگی و ثبات قیمت به سرعت از بین رفته و به نابودی سیستم منجر می‌شود. این سناریو، همان چیزی بود که به سقوط استیبل کوین UST در اکوسیستم لونا منجر شد.

بنابراین،‌ کاملا مشخص است که اگر ETH صرفا به عنوان یک وثیقه نگهداری شود، کاربرد خاصی در حفظ ثبات قیمت نخواهد داشت. راه‌حل پروژه Ethena، پوشش ریسک در حالت دلتا خنثی است؛ به این معنا که برای مثال پلتفرم اتنا روی ETH پوزیشن شورت باز می‌کند؛ حال اگر قیمت ETH افت داشته باشد، پوزیشن شورت آن ضرر را خنثی خواهد کرد. توجه داشته باشید که پوزیشن شورت باز شده توسط پلتفرم اتنا، بر مبنای وثیقه کاربر و با نسبت ۱:۱ باز می‌شود. به عبارت دیگر، این پوزیشن دارای لوریج نیست.

اوراق اینترنتی پروژه Ethena و روش درآمدزایی از آن

USDe تنها یکی از محصولات پلتفرم اتنا است و بد نیست به روش پس‌انداز نوآورانه آن، یعنی اوراق اینترنتی نیز اشاره‌ای داشته باشیم. این روش جدید، با بهره‌گیری از مکانیزم‌های استیبل کوین USDe، پتانسیل کسب سود کاربران را به حداکثر می‌رساند. 

به طور معمول، اوراق قرضه را می‌توان شبیه وامی در نظر گرفت که شما به یک شرکت یا حتی دولت می‌دهید؛ آن شرکت یا دولت نیز از پول شما استفاده کرده و به شما سود می‌دهد. زمانی که در مورد اوراق اینترنتی اتنا صحبت می‌کنیم، با شرایط نسبتا مشابهی مواجه هستیم. در ساده‌ترین تعریف، کاربر دارایی خود را به پلتفرم Ethena قرض داده و امیدوار است به دلیل روش نوآورانه این پلتفرم، قادر به دریافت سود بیشتر باشد. این سود، ترکیبی از پاداش استیکینگ و فاندینگ ریت قراردادهای فیوچرز پرپچوال است. به عبارتی دیگر، پروتکل اتنا از منابع مختلفی نظیر ETH استیک شده و بازارهای مشتقات درآمدزایی دارد و سود را میان دارندگان اوراق اینترنتی توزیع می‌کند.

مزایای و محدودیت‌های استیبل کوین USDe

در دنیای کریپتو، هر پروژه رمزارزی جدیدی که با نوآوری و فناوری‌های جدید عرضه می‌شود، معمولا تاکید زیادی روی مزایای محصولات خود دارد؛ اما هر پروژه معایب خاص خودش را نیز دارد که کاربران باید از آن مطلع باشند. در ادامه، جدول مزایا و معایب پروژه Ethena را مشاهده می‌کنید:

معرفی توکن ENA و توکنومیک آن

پس از دلار مصنوعی USDe و اوراق اینترنتی، توکن حاکمیتی ENA یکی دیگر از عناصر مهم پلتفرم اتنا محسوب می‌شود. همانند سایر توکن‌های حاکمیتی، دارندگان ENA به تناسب دارایی نگهداری شده، حق رای دریافت کرده و طبق ادعای توسعه‌دهندگان اتنا، در آینده این پلتفرمی نقشی اساسی ایفا خواهند کرد.

دارندگان ENA در تایید یا رد شدن پروپوزال‌هایی که ممکن است انواع وثیقه قابل قبول برای مینت کردن USDe را افزایش دهد یا حتی امکانات جدیدی به پروژه Ethena اضافه کند، تاثیرگذار خواهند بود. علاوه بر این، استیک کردن ENA نیز با مزایای اختصاصی، مانند حداکثر ۵۰ درصد امتیاز بیشتر به هنگام استیک کردن USDe همراه خواهد بود. امتیازات در پلتفرم اتنا تحت عنوان Sats شناخته می‌شوند و می‌توان آنها را (در صورت داشتن مقدار کافی) به ENA تبدیل کرد.

توکن ENA با سقف موجودی ۱۵,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰ واحدی عرضه شده که از این مقدار، فقط حدود ۱,۵۲۰,۰۰۰,۰۰۰ واحد (۱۰ درصد عرضه کل) وارد چرخه بازار شده است. همان‌طور که در چارت بالا مشاهده می‌کنید، توسعه‌دهندگان پروژه Ethena سی درصد از موجودی کلی را به توسعه اکوسیستم اختصاص داده‌اند. این میزان از موجودی به احتمال زیاد در میان جامعه کاربری اتنا و بر مبنای امتیازات Sats توزیع خواهد شد. همچنین به نظر می‌رسد برنامه‌ توسعه‌دهندگان برای برگزاری ایردراپ ENA، شامل کسب امتیازات Sats و تبدیل آن به ENA است.

جالب است بدانید که بر اساس چارت بالا، ۱۳ درصد از موجودی کلی ENA در ابتدای سه‌ماهه دوم سال ۲۰۲۵ آزاد خواهد شد. این یعنی در تاریخ مذکور، ۲,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰ واحد از این توکن وارد بازار شده که در مقایسه با موجودی فعلی آن، یک افزایش بسیار چشمگیر خواهد بود. بخش عمده این موجودی در اختیار سرمایه‌گذاران اولیه و توسعه‌دهندگان اتنا لبز قرار خواهد گرفت و در آن بازه زمانی، می‌تواند موجب نوسان قیمت ENA شود.

آیا روش کارکرد پروژه Ethena واقعا بهتر است؟

روش جدید پروژه Ethena برای ایجاد استیبل کوین، ابزاری کاربردی در دنیای دیفای خواهد بود و قرار است آن چیزی باشد که ترا و استیبل کوین UST در خلق آن شکست خوردند. در زمان نگارش این مقاله در خرداد ۱۴۰۳، پلتفرم اتنا ۲.۷۶ میلیارد دلار سرمایه قفل شده (TVL) دارد.

استیبل کوین USDe، ثبات قیمت خود را از طریق به‌کارگیری ترکیبی از وثیقه رمزارزی و قراردادهای مشتقه حفظ می‌کند. البته این روش در حالی که توسط توسعه‌دهندگان به عنوان یک راه‌حل قوی معرفی می‌شود، ممکن است در آینده با مشکلاتی مواجه شود. برای مثال، برخی از منتقدان بر این باورند که قدرت واقعی پروتکل اتنا و کیفیت استیبل کوین USDe در زمان افت قیمت کوتاه‌مدت و شدید دارایی وثیقه مشخص خواهد شد. بنابراین باید منتظر ماند و عملکرد این پروتکل در بلندمدت و در بازارهای نوسانی چگونه است.

در نهایت، پروژه Ethena برای آن دسته از کاربران حوزه دیفای که در ازای داشتن یک استیبل کوین غیرمتمرکز، حاضر به پذیرفتن ریسک متوسط تا بالا هستند،‌ بسیار جذاب خواهد بود. پتانسیل درآمدزایی بالا نیز یک مزیت بسیار مهم این پروژه است. در صورتی که بهبود این پروژه ادامه داشته باشد و ریسک استفاده از دلار ترکیبی آن کاهش پیدا کند، رقابت برای تصاحب سهم بازار USDT نیز امری کاملا غیرممکن نخواهد بود.

شما چه نظری در مورد دلار ترکیبی پروژه اتنا دارید؟ استیبل کوین‌های مبتنی بر ذخایر فیات را ترجیح می‌دهید یا دلار ترکیبی مبتنی بر ذخایر رمزارزی؟