استیکینگ ارز دیجیتال؛ آموزش Staking در تراست ولت

آیا تاکنون به این فکر کرده‌اید که با نگهداری رمزارزهای خود در شبکه، برای خودتان درآمد غیرفعال (Passive) ایجاد کنید؟ حتی در حالی که خواب هستید! با این کار به امنیت شبکه هم کمک می‌کنید. در حقیقت شما با نگهداری ارز دیجیتال برای کمک به امنیت شبکه رمزارزها، سود کسب می‌کنید. برای این کار نیاز نیست زمان زیادی صرف کنید. اما چطور؟! با ما همراه باشید تا صفر تا صد استیکینگ ارز دیجیتال را در این مقاله یاد بگیریم.

استیکینگ چیست؟

تمام بلاکچین‌ها یک نقطه مشترک دارند: «اعتبارسنجی معاملات». به عنوان مثال، بیت کوین این عمل را طی فرآیندی به نام استخراج یا ماینینگ انجام می‌دهد که از برق زیادی استفاده می‌کند (اثبات کار یا Proof-of-Work). اما شکل‌های دیگری از اعتبارسنجی وجود دارد که غالباً به عنوان الگوریتم اجماع شناخته می‌شوند.

اثبات سهام (Proof-of-Stake) یکی دیگر از این سازوکارهای اجماع است که می‌تواند در انواع مختلف و مدل‌های ترکیبی ارائه شود. به طور کلی ما به همه این روش‌ها، استیکینگ (Staking) می‌گوییم. استیکینگ ارز دیجیتال برای دارندگان یک ارز قدرت تصمیم‌گیری در شبکه را فراهم می‌کند. با استیک ارز دیجیتال، شما توانایی رای دادن و درآمدزایی را کسب می‌کنید. این کاملاً شبیه به دریافت سود به دلیل نگه داشتن پول در حساب بانکی یا دادن آن برای سرمایه‌گذاری به بانک است (منبع).

شاید برایتان سوال پیش آمده باشد که آیا می‌توان در کیف پول‌های ارز دیجیتال به امید کسب سود، دلار یا ریال نگهداری کرد؟ خیر ‌نمی‌توانید این کار را انجام دهید؛ اما برخی از ارزهای دیجیتال را می‌توانید استیک کرده و سود کسب کنید (به عبارت دیگر، با نگهداری ارز دیجیتال در شبکه، پورسانت دریافت می‌کنید).

الگوریتم اثبات سهام و تفاوت آن با اثبات کار

همه چیز با استخراج بیت کوین شروع شد؛ شما برای مشارکت در تامین امنیت شبکه بیت کوین به دستگاه استخراج نیاز دارید. افرادی که این دستگاه‌ها را داشتند، قدرت پردازشی سیستم خود را در اختیار شبکه قرار می‌دادند تا امنیت شبکه را تضمین کنند و تراکنش‌ها تایید شود. در ازای این عمل، بر اساس میزان کاری که هر دستگاه یا ماینر انجام می‌داد، پاداش دریافت می‌کرد که به آن پاداش استخراج می‌گویند. این کار یعنی الگوریتم اثبات کار یا ماینینگ (استخراج)، رایگان نبود. تجهیزات گران قیمت بودند و مقدار قابل توجهی برق مصرف می‌کردند. همچنین، تراکنش‌ها نمی‌توانستند خیلی سریع و ارزان انجام شوند.

زمانی که Proof of Stake یا اثبات سهام معرفی شد، این زمینه را برای همه هموار کرد تا در پروژه‌های مرتبط با رمزارزها نقش داشته باشند. این کار ساده است:

رمزارزهای خودتان را قفل کنید و در ازای نگهداری آنها پاداش بگیرید؛ همچنین، با این کار از شبکه بلاکچین پشتیبانی می‌کنید. این دلیل اصلی است که استیکینگ در کانون توجه بسیاری از پروژه‌های DeFi  (فایننس غیرمتمرکز) قرار گرفته است.

استیکینگ ارز دیجیتال چگونه کار می‌کند؟

همانطور که گفته شد، استکینگ، فرآیند نگهداری دارایی برای دریافت پاداش و کمک به عملیات یک بلاکچین است. استیکینگ به طور گسترده در شبکه‌هایی که از مکانیسم اثبات سهام (PoS) پیروی می‌کنند، استفاده می‌شود.

بر‌خلاف بلاکچین‌های گواه اثبات کار (PoW) که برای تایید و اعتبار بخشیدن به بلاک‌های جدید، متکی به استخراج هستند، زنجیره‌های PoS، بلاک‌های جدید را از طریق استکینگ، تولید و اعتبارسنجی می‌کنند. این کار باعث می‌شود تا بلاک‌ها، بدون اتکا به دستگاه‌های سخت‌افزاری استخراج (ASIC) تولید شوند. بنا‌براین، در اثبات سهام به جای رقابت برای تایید بلاک بعدی که نیازمند محاسبات سنگین است، بر اساس تعداد کوین‌های نگهداری شده، فرایند اعتبارسنجی بلاک انجام می‌شود.

معمولاً کاربرانی که دارای رمزارز بیش‌تری هستند، شانس بیشتری برای انتخاب به عنوان اعتبارسنج بلاک بعدی را دارند. این در حالی است که استخراج با دستگاه ASIC نیازمند سرمایه‌گذاری قابل توجهی در بخش سخت‌افزار و سایر تجهیزات است.

مزایای استیکینگ ارز دیجیتال

استیکینگ به این دلیل محبوب است زیرا به دارندگان رمزارزها این امکان را می‌دهد تا ضمن پشتیبانی از شبکه‌هایی که به آنها اهمیت می‌دهند، درآمدزایی کنند. استیک کردن باعث شفافیت بیشتر، امنیت بهتر و موارد دیگر می‌شود. در ادامه، برخی از مزایای استیکینگ را مرور می‌کنیم:

۱. افزایش امنیت و ثبات بلاکچین: استیکینگ به تداوم و رشد بلاکچینی که از آن پشتیبانی می‌کنید، کمک می‌‎کند.

۲. عدم نیاز به دستگاه‌های استخراج: یکی از مهمترین مزیت‌های استیکینگ رمزارزها این است که نیاز به خرید مداوم سخت‌افزارهای گران قیمت را از بین می‌برد.

۳. کاهش مصرف انرژی: الگوریتم اثبات کار از مقدار زیادی انرژی برای ادامه کار شبکه استفاده می‌کند. هدف‌های جایگزین مانند الگوریتم اثبات سهام، روشی کارآمدتر برای برقراری امنیت و تایید تراکنش‌ها در شبکه بلاکچین است.

۴. ایجاد درآمد غیرفعال: شما بدون نیاز به ترید کردن، با نگهداری کوین می‌توانید کوین‌های بیشتری به دست آورید. به این نوع درآمد، درآمد منفعل یا پسیو گفته می‌شود. یعنی دارایی برای شما پول به دست می‌آورد، بدون اینکه شما وقت زیادی بگذارید و تلاش زیادی انجام دهید (مانند اجاره دادن ملک). تنها کاری که نیاز است انجام دهید، نگهداری ارز دیجیتال در شبکه است. در پایان دوره قفل کردن ارز موردنظر، از شبکه پاداش خواهید گرفت.

دیگر مزایای استیکینگ ارز دیجیتال:

• استیکینگ یک منبع درآمد قابل پیش‌بینی است که می‌توانید سود خودتان را از سپرده کردن  رمزارز موردنظر محاسبه و برای استیکینگ آن تصمیم بگیرید.
• ارزهای استیک شده تنها تحت تاثیر نوسانات قیمت بازار قرار دارند؛ بر خلاف دستگاه‌ استخراج که بعد از مدتی کارایی و ارزش خودش را از دست می‌دهد.
• استیکینگ به سرمایه زیادی نیاز ندارد. هر کسی با هر مقدار سرمایه می‌تواند کار استیکینگ ارز دیجیتال را شروع کند.
• استیکینگ ارز دیجیتال کار پیچیده‌ای نیست و نیاز به مهارت خاصی ندارد.

معایب و ریسک‌های استیکینگ ارز دیجیتال

جذابیت کسب رمزارز تنها با نگه داشتن دارایی‌تان، مطمئناً توجه بسیاری از شما را به خود جلب کرده و به کار استیکینگ علاقه‌مند شده‌اید. اما نسبت به خطرات موجود در استیکینگ احتیاط کنید، زیرا این ریسک‌ها دقیقاً همان چیزی است که نباید نادیده گرفته شوند. به منظور استیک و کسب سود از رمزارزها، باید شرایطی فراهم شود. توجه داشته باشید که پاداش استیکینگ همیشه قطعی نیست و تحت تاثیر عوامل خارجی قرار می‌گیرد.

عواملی که پاداش‌ استیکینگ را تحت تاثیر قرار می‌دهد

در ادامه به چند مورد از عواملی که در پاداش استیکینگ موثر هستند، اشاره خواهیم کرد:

۱. دوره و مدت زمان قفل کردن ارز دیجیتال

هنگامی که رمزارز خود را استیک می‌کنید، دارایی شما به حالت قفل تنظیم می‌شود. در این مدت نمی‌توانید رمزارز استیک شده را جابجا یا معامله کنید. این امر در مورد اکثر رمزارزها صدق می‌کند؛ مانند ترون. برخی از توکن‌ها نیز نیازی به قفل کردن ندارند و روش‌های خاصی برای بررسی موجودی و وضعیت استیک در کیف پول شما دارند.

۲. نقدینگی و نوسانات

رفتار بازار موردی است که ما نمی‌توانیم آن را کنترل کنیم. قیمت ممکن است در عرض چند ثانیه بالا و پایین بیاید. وقتی توکن‌های شما قفل می‌شوند، هیچ کاری نمی‌توانید انجام دهید؛ جز تماشای جهت بازار. همچنین، خطراتی وجود دارد که توکن‌ها نقدینگی خود را از دست دهند و در نتیجه قیمت پایین‌تری پیدا کنند.

۳. کمیسیون تایید کننده یا ولیدیتور (Validator)

در الگوریتم اثبات سهام، یکسری ولیدیتور وجود دارد که وظیفه تایید تراکنش‌ها را بر عهده دارند. این ولیدیتورها همیشه سیستم‌شان روشن است و باید فعال باشند. کاربر می‌تواند ولیدیتور موردنظر خودش را انتخاب کند (بر اساس اعتبار و درصد پاداش‌ها). ولیدیتورها در ازای کاری که انجام می‌دهند، درصدی به عنوان کمیسیون (یا کارمزد) از کاربر دریافت می‌کنند. ولیدیتور می‌تواند در هر زمانی این درصد را بدون اطلاع کاربر انتخاب کند.

۴. مدت زمان پاداش‌‌ها

پاداشی که در ازای استیک کردن به شما تعلق می‌گیرد، ممکن است چند روز طول بکشد تا به کیف پول شما واریز شود. در واقع، نحوه واریز این پاداش‌ها به ولیدیتور انتخاب شده بستگی دارد که ممکن است در همان لحظه انجام شود یا مدتی طول بکشد. بنابراین، در استیکینگ ارز دیجیتال، کاربر باید در انتخاب ولیدیتور دقت کند.

سیستم پاداش در استیکینگ

سود و پاداشی که در ازای استیک ارز دیجیتال دریافت می‌کنید، به پارامترهای مختلفی بستگی دارد؛ از جمله:

• میزان ارز دیجیتالی که قفل و نگهداری می‌کنید.
• مدت زمانی که ارز دیجیتال موردنظر را استیک می‌کنید.
• میزان کل ارز دیجیتالی که در شبکه قفل شده است.

آیا استیکینگ ارز دیجیتال کاری سودآور است؟

سود حاصل از استیکینگ در مقایسه با استخراج رمزارزها کمتر است، اما فراموش نکنید که برای استخراج به تجهیزات و سرمایه زیادی نیاز دارید اما برای استیکینگ، تنها کافیست دارایی خودتان را قفل کنید و منتظر سود آن بمانید. درست است که با استفاده از استیک ارز دیجیتال می‌توانید برای خودتان درآمد پسیو ایجاد کنید، اما نباید از استیکینگ انتظار یک شبه پولدار شدن را داشته باشید.

سوال مهمی که تا اینجا پیش می‌آید، این است که چگونه سود استیکینگ یک ارز دیجیتال را محاسبه کنیم؟ برای این کار می‌توانید از ماشین حساب استیکینگ ارز دیجیتال استفاده کنید. برای مثال، با مراجعه به صفحه Staking در وب‌سایت تراست ولت، می‌توانید از بخش ماشین حساب آن استفاده کنید. برای نمونه، در تصویر زیر سود روزانه، ماهانه و سالانه برای استیک ۵۰ ترون را مشاهده می‌کنید.

* APR مخفف عبارت Annual Percentage Rate  یا درصد یا نرخ سود سالیانه است.

آیا همه می‌توانند استیکینگ ارز دیجیتال انجام دهند؟

بله؛ همه می‌توانند کار استیکینگ ارز دیجیتال را انجام دهند. چند شرط لازم است؛ مانند:

• رمزارزی که می‌خواهید استیک کنید، باید از الگوریتم اثبات سهام پیروی کند؛ مانند ترون.
• کیف پول شما باید از قابلیت استیکینگ ارز دیجیتال پشتیبانی کند؛ مانند تراست ولت.

کدام ارزهای دیجیتال را می‌توان استیک کرد؟

مشهورترین ارزهای دیجیتالی که قابل استیکینگ هستند و از الگوریتم اثبات سهام پیروی می‌کنند، ارزهای زیر هستند:

• تزوس (Tezos)
• نئو (NEO)
• ترون (Tron)
• کازماس (Cosmos)
• آنتولوژی (Ontology)
• کومودو (Komodo)
• نبلیو (Neblio)
• پاندی ایکس (Pundi-X)
• کیوتوم (QTUM)
• دکرد (Decred)

آموزش استیکینگ ترون در تراست ولت

در ادامه، نحوه استیکینگ ارز دیجیتال در تراست ولت را با مثالی از استیکینگ ترون را به شما آموزش می‌دهیم. اگر با نحوه کار تراست ولت آشنا نیستید، مقاله آموزش کیف پول تراست ولت، می‌تواند به شما کمک کند.

۱. واریز ترون به کیف پول تراست

ابتدا، ترون  (TRX) را از یک صرافی ارز دیجیتال مانند والکس خریداری کرده و به تراست ولت انتقال دهید.

۲. انتخاب ترون از لیست استیکینگ

در حال حاضر، ارزهای زیر را می‌توانید در تراست ولت استیک کنید.

از بخش “Discover” در صفحه اصلی تراست ولت و انتخاب گزینه “Staking”، می‌توانید به لیست ارزهای موجود برای استیکینگ دسترسی پیدا کرده و ترون را از این بین انتخاب کنید.

۳. دسترسی به بخش استیک ترون

سپس در صفحه مربوط به رمزارز ترون، روی گزینه “Stake” کلیک کنید؛ در پنجره باز شده مطابق تصویر بالا اطلاعات زیر را مشاهده خواهید کرد:

• Available: موجودی ترون در کیف پول تراست ولت.
• Minimum Amount: حداقل ترون مورد نیاز برای استیکینگ.
• APR: درصد سود سالانه.
• Lock Time: مدت زمان قفل شدن دارایی.
• Stake: این گزینه شما را به صفحه اولیه استیکنگ هدایت می‌کند.
• Unstake: اگر می‌خواهید استیک متوقف شود، از این گزینه استفاده کنید.

برای استیک کردن ترون، روی گزینه “Stake” کلیک کنید.

۴. تعیین مقدار ترون و انتخاب یک ولیدیتور (Validator)

در بخش زیر، مقدار ترونی که می‌خواهید استیک کنید را وارد نمایید. همچنین، می‌توانید با کلیک بر روی گزینه “Max”، کل دارایی ترون خودتان را انتخاب کنید. حداقل مقداری که می‌توانید استیک کنید، ۱ ترون  (TRX 1) است. همچنین برای پرداخت کارمزد نیز باید مقداری ترون در کیف پول‌تان داشته باشید که حداقل آن، یک TRX است.

بعد از تعیین مقدار ترون، از لیست Validator، ولیدیتور موردنظر خودتان را انتخاب و روی گزینه “Continue” کلیک کنید. در اینجا، بایننس به عنوان ولیدیتور انتخاب شده است.

هشدار: قبل از اینکه به مرحله بعد بروید، لطفاً نکات مهم زیر را به خاطر بسپارید:

• ترون‌های شما به مدت ۳ روز قفل یا فریز می‌شود.
• امکان جابجایی و انتقال ترون‌ها در این ۳ روز وجود ندارد.
• بعد از ۳ روز، می‌توانید ترون ها را از حالت قفل خارج کنید. یا اینکه آنها در حالت قفل نگهداری کنید تا پاداش این کار را دریافت کنید.
• اگر بخواهید ترون‌های بیشتری را فریز کنید، مجدد این ترون‌ها به مدت ۳ روز قفل می‌شوند.

۵. ارسال تراکنش به شبکه

در این مرحله، جزئیات تراکنش مانند ولیدیتور و کارمزد شبکه (Network Fee) را مشاهده می‌کنید. در صورت تمایل به تایید تراکنش، روی گزینه”Send” کلیک کنید.

با کلیک بر روی گزینه “Send”، به صفحه کیف پول ترون بر می‌گردید. مشاهده می‌کنید که تراکنش در حالت Pending  (در حال انتظار) قرار دارد و پیام آن در صفحه نمایش داده شده است. منتظر بمانید تا تراکنش شما در شبکه تایید شود.

۶. تایید تراکنش در شبکه

زمانی که تراکنش شما تایید و فرآیند استیک ارز دیجیتال ترون کامل شد، کیف پول شما، ترون‌های استیک شده را نمایش می‌دهد و پیغام Pending به پیغام Stake تغییر می‌کند. در ادامه، به آموزش نحوه آن استیک کردن (Unstaking) در تراست ولت می‌پردازیم.

آموزش آن استیکینگ ترون در تراست ولت

فرآیند آن استیکینگ TRX (لغو قفل بودن ترون‌ها و خروج از استیکینگ) را می‌توانید ۳ روز پس از آخرین تراکنش استیکینگ انجام دهید (حتماً باید ۳ روز گذشته باشد تا بتوانید ترون‌ها را آن‌استیک کنید). با آن استیکینگ ترون‌ها، پاداشی که از این طریق دریافت می‌کردید، متوقف می‌شود. پس از اینکه Unstaking تایید شود، ترون‌های شما قابل انتقال خواهند شد.

اگر بخواهید قبل از ۳ روز Unstaking را انجام دهید، با پیغام زیر روبه‌رو می‌شوید که به شما می‌گوید: «زمان قفل ۳ روز است».

مراحل آن استیکینگ ترون در تراست ولت به صورت زیر است:

۱. دسترسی به بخش آن استیکینگ

وارد کیف پول ترون شوید. برای دسترسی به منو آن استکینگ، مجددا روی گزینه “Stake” کلیک کنید. مجدداً پنجره بالا را مشاهده خواهید کرد. این بار روی گزینه  “Unstaking” کلیک کنید.

۲. وارد کردن مقدار ترون برای آن استیکینگ

در بخش “TRX Amount”، مقدار ترون‌هایی را که می‌خواهید لغو کنید (خارج کردن از استیک) را به صورت دستی وارد کنید یا برای انتخاب همه ترون‌ها، روی Max ضربه بزنید. برای ادامه، روی گزینه”Next”  (بعدی) کلیک کنید.

۳. تایید تراکنش

تراکنش Unstake را بررسی و اگر همه چیز خوب به نظر می‌رسید، روی گزینه “Send”  (ارسال) کلیک کنید تا تراکنش شما به شبکه ارسال شود.

به محض انجام شدن تراکنش، نوتیفیکیشنی مبنی بر موفقیت‌آمیز بودن آن استیکینگ به شما نمایش داده می‌شود. تراکنش Unstake همچنین در صفحه اصلی کیف پول ترون هم نشان داده می‌شود. فرایند Unstake در اینجا به پایان رسید.

آیا باید ارزهای خود را استیکینگ کنیم؟

استیکینگ یک سرویس مبتنی بر بلاکچین است که شما را قادر می‌سازد با قفل کردن دارایی خود، رمزارز اضافی کسب کنید. بازدهی این کار، بسته به مدت زمانی که دارایی خود را قفل می‌کنید، متفاوت است. به یاد داشته باشید که استیکینگ ارز دیجیتال برای ارزهایی قابل انجام است که از الگوریتم اثبات سهام استفاده می‌کنند. در الگوریتم اثبات سهام، شما ارزهای خودتان را در اختیار شبکه قرار می‌دهید تا برای تایید تراکنش‌ها و ایجاد بلاک از آنها استفاده کند. در ازای این کار، شبکه درصد خاصی از همان ارزها را به عنوان پاداش به ارزهای دیجیتال شما اضافه می‌کند.

همواره به یاد داشته باشید:

• ارزهایی را می‌توانید استیک کنید که از الگوریتم اثبات سهام استفاده می‌کنند؛ سود این کار به شما داده می‌شود.
• پول فیات مانند ریال یا دلار را نمی‌توانید در کیف پول ارز دیجیتال استیک کنید (سوالی که برخی از کاربران از ما پرسیدند).

در مورد اینکه استیک انجام دهیم یا خیر؛ سوالی که باید از خودتان بپرسید این است که شما در استیک ارز دیجیتال چه خطراتی را حاضرید بپذیرید؟ همیشه بهتر است که چگونگی کارکرد سیستم را درک کنید، از آنچه که پروژه برای دستیابی به آن تلاش می‌کند، آگاه باشید و به صورت مداوم در این زمینه تحقیق کنید. در پایان اگر سوالی در مورد استیکینگ ارز دیجیتال دارید، در بخش کامنت‌ها با ما در میان بگذارید.