ارز دیجیتال چیست؟ معرفی کامل رمزارز یا کریپتوکارنسی

ارز دیجیتال شکل جدیدی از پول است که برای تسهیل معاملات و افزایش سرعت تراکنش‌ها به وجود آمده است. فناوری و معماری این ارزها، باعث غیرمتمرکزسازی سیستم‌های پولی شده و امکان مبادله ارزش را بدون نیاز به موسسات واسطه‌ مانند بانک‌ها، به طور مستقیم برای طرفین تراکنش فراهم می‌کند. در این مطلب ابتدا مفهوم ارز دیجیتال را تعریف و سپس اصطلاحات معادل آن را بررسی می‌کنیم. در ادامه نیز به سوال «ارز دیجیتال چیست؟» پاسخ خواهیم داد و در مورد انواع، کاربرد و روش‌های خرید آن‌ صحبت خواهیم کرد. اگر شما هم به دنبال آشنایی بیشتر با دنیای کریپتوکارنسی هستید، توصیه می‌کنیم در ادامه این مقاله با ما همراه باشید.

ارز دیجیتال چیست؟

به‌طور کلی به هر ارزی که به صورت دیجیتال تولید یا استفاده شود، ارز دیجیتال می‌گویند. بنابراین ارزهای دیجیتال مفهومی بسیار کلی هستند و حتی مدت‌ها قبل از ظهور بلاکچین و رمزارزها در سیستم‌های بانکی استفاده شده‌‌اند. تفاوت ارز دیجیتال با کریپتوکارنسی در نوع تولیدشان است. کریپتوکارنسی‌ها همانطور که از نام‌شان پیداست، به وسیله فرایند رمزنگاری تولید و بر بستر بلاکچین مبادله می‌شوند. بنابراین به زبان ساده، رمزارزها در دسته‌بندی ارزهای دیجیتال قرار می‌گیرند، اما لزوما هر ارز دیجیتالی، رمزارز نیست.به‌طور کلی به هر ارزی که به صورت دیجیتال تولید یا استفاده شود، ارز دیجیتال می‌گویند. بنابراین ارزهای دیجیتال مفهومی بسیار کلی هستند و حتی مدت‌ها قبل از ظهور بلاکچین و رمزارزها در سیستم‌های بانکی استفاده شده‌‌اند. تفاوت ارز دیجیتال با کریپتوکارنسی در نوع تولیدشان است. کریپتوکارنسی‌ها همانطور که از نام‌شان پیداست، به وسیله فرایند رمزنگاری تولید و بر بستر بلاکچین مبادله می‌شوند. بنابراین به زبان ساده، رمزارزها در دسته‌بندی ارزهای دیجیتال قرار می‌گیرند، اما لزوما هر ارز دیجیتالی، رمزارز نیست.

ارز دیجیتال یا پول دیجیتال یک نوع ابزار پرداخت الکترونیکی است که از نظر ماهیت مانند پول است، اما فیزیکی نیست. یعنی کاربر می‌تواند با استفاده از ارز دیجیتال پرداخت‌های خود را انجام دهد، بدون آن‌که نیاز به حمل پول فیزیکی داشته باشد. ارزهای دیجیتال حتی قبل از ظهور بیت کوین، بر اساس ارزهای فیات مانند دلار و یورو تولید می‌شدند. در واقع کاربران به کمک آن‌ها می‌توانند تراکنش‌های خود را به صورت الکترونیکی انجام دهند. به عنوان مثال ویزا کارت و پی‌پال خدمات ارز دیجیتال را بر اساس پول‌های فیات (دلار، یورو و پوند) ارائه می‌دهند. در واقع ارز فیات یا همان پول بدون پشتوانه،‌ واحد پولی کشورهاست. این ارز برخلاف باورهای رایج مردم که تصور می‌کنند پشتوانه‌ی آن طلا و نقره موجود در خزانه‌داری هر کشور است، پشتوانه‌ای ندارد و امروزه اعتبار ارز فیات به وضعیت اقتصادی آن کشور گره خورده است و میزان عرضه و تقاضا، ارزش آن را مشخص می‌کند.

مترادف‌های ارز دیجیتال چیست؟

گاهی برای کلمه ارز دیجیتال از معادل‌هایی استفاده می‌شود. کاربران این بازار معمولا اصلاحاتی مانند کریپتو، کریپتوکارنسی، رمزارز و پول دیجیتال را با ارز دیجیتال هم‌معنی می‌دانند. همانطور که گفته شد، ارز دیجیتال یا پول دیجیتال ارزی است که برخلاف ارزهای فیزیکی سنتی، به شکل دیجیتال وجود دارد. اما کریپتوکارنسی یا رمزارز، به ارزی گفته می‌شود که بر پایه رمزنگاری تولید شده و بر بستر بلاکچین راه‌اندازی می‌شود.

تفاوت رمزارز با ارز دیجیتال چیست؟

ارز دیجیتال یا به عبارتی رمزارز یک نوع پول مجازی است که امنیت آن از طریق رمزنگاری تامین می‌شود و مهم‌ترین ویژگی آن غیرمتمرکز بودن است. غیرمتمرکز بودن به این معناست که شبکه ارز دیجیتال توسط هیچ شخص، نهاد یا سازمانی کنترل نمی‌شود. هرگونه ایجاد تغییری در شبکه با رای‌گیری از مشارکت‌کنندگان در شبکه که نود نامیده می‌شود، انجام می‌شود. 

هدف از ایجاد ارز دیجیتال کاهش تقلب، ممانعت از جعل و هرگونه کلاه‌برداری، تسهیل مبادلات و حذف واسطه‌ها است. ارزهای دیجیتال مطرح که سابقه طولانی در بازار کریپتوکارنسی دارند شامل ریپل، اتریوم، تتر، بیت کوین و غیره می‌شوند.

به طور کلی فرق رمزارز با ارز دیجیتال در موارد زیر است:

تفاوت در رمزنگاری

اصلی‌ترین تفاوت رمزارز و ارز دیجیتال مربوط به رمزگذاری آن‌هاست. هیچ‌گونه رمزگذاری برای ارزهای دیجیتال انجام نمی‌شود. این در حالی است که کریپتو کارنسی (رمزارزها) به شدت رمزگذاری می‌شوند. رمزارزها دارای یک سیستم کاملا امن و رمزگذاری شده هستند و به کاربران این امکان را می‌دهند که بتوانند از دارایی‌های خود در برابر حملات سایبری و هکرها محافظت کنند.

اما در ارز دیجیتال چنین امکانی وجود ندارد. ارزهای دیجیتال متنوعی در سراسر دنیا وجود دارند که با اهداف مختلف راه‌اندازی شده‌اند. لذا ممکن است بر اثر یک کلاهبرداری توسط سازنده آن یا هک توسط فرد ناشناس، دارایی‌های شما از بین برود.

تفاوت در شفافیت اطلاعات

یکی دیگر از مهم‌ترین تفاوت‌های رمزارز و ارز دیجیتال در میزان شفافیت اطلاعات آن‌هاست. شفافیت اطلاعات در ارزهای دیجیتال بسیار محدود است؛ چرا که هنگام انتقال ارز دیجیتال فقط اطلاعات کلی درباره تراکنش، میزان تراکنش، زمان، تاریخ ارسال و دریافت ارز در دسترس است.

اما نحوه کار کریپتوکارنسی کاملا متفاوت است. یعنی وقتی شما تراکنشی انجام می‌دهید، تمام اطلاعات مورد نیاز درباره تراکنش‌های قبلی، نوع معاملات و … در دسترس است. به عبارتی تنها اطلاعات شخصی و محرمانه فرد دارای رمزارز محفوظ خواهد ماند و هیچ کس نمی‌تواند به آن دسترسی داشته باشد.

تفاوت در هزینه معاملاتی

هر بار که ارز دیجیتالی را از کیف پول برداشت یا به آن واریز می‌کنید، مبلغ زیادی تحت عنوان کارمزد تراکنش از شما دریافت می‌شود؛ اما این موضوع برای رمزارزها صادق نیست. کریپتوکارنسی‌ها باعث کاهش هزینه‌های مربوط به تراکنش شده و می‌توانید با کارمزدهای پایین، انواع تراکنش‌های آنلاین را انجام دهید.

تفاوت در قیمت یا نرخ فعلی

یکی دیگر از مهم‌ترین تفاوت رمزارز و ارز دیجیتال مربوط به قیمت فعلی آن‌ها است. نرخ ارزهای دیجیتال در همه جای دنیا ثابت است و شما می‌توانید به راحتی آن را معامله کنید؛ اما در رابطه با رمزارزها این‌گونه نیست و رمزارزها معمولا قیمت‌های متغیری دارند که با نوسان بازار بالا و پایین می‌شوند. کریپتوکارنسی شامل صرافی‌های مختلف است که قیمت رمزارزها را با نوسان‌های مختلف ارائه می‌دهند. علاوه‌براین نگهداری و فعالیت با رمزارزها به دلیل وجود نوسانات قیمتی ریسک بیشتری نسبت به ارزهای دیجیتال دارد.

ارزهای دیجیتال قبل از بیت کوین

جالب است بدانید که رمزارزهای دیگری نیز قبل از بیت کوین وجود داشته‌اند؛ اما توجهات عمومی را به خود جلب نکردند. 

اولین بار در سال ۱۹۸۳، مفهوم پول الکترونیکی توسط دیوید چاوم (David Chaum) دانشمند علوم کامپیوتر و رمزنگار مشهور تعریف شد و چاوم نام آن را DigiCash گذاشت. در دیجی‌کش،  فرمول‌ها و رمزنگاری‌های خاصی مانند Blind Signing به‌کار رفته بود و افراد می‌توانستند ارزهای دیجیتال را با یکدیگر به‌صورت امن، خصوصی و بدون نیاز به واسطه مبادله کنند؛ امکانی که رمزارزهای امروزی از آن بهره می‌برند.

چاوم برای ساخت ارز دیجیتال خود که مبتنی بر مفاهیم دیجی‌کش بود، بعدها در سال ۱۹۹۰ شرکتی به همین نام تاسیس کرد و اولین رمزارز دنیا با نام eCash را طراحی و تولید کرد؛ اما به دلیل عدم استقبال عمومی از ای‌کش، در سال ۱۹۹۸ شرکت دیجی‌کش ورشکست شد. اما ایده‌ها، فرمول‌ها و ابزارهای رمزنگاری آن باقی ماندند و در ارزهای دیجیتال بعدی از آن‌ها استفاده شد.

دومین ارز دیجیتال E-Gold نام داشت. در سال ۱۹۹۶، دکتر داگلاس جکسون و بری داونی یک پول الکترونیکی خلق کردند که پشتوانه آن طلا بود. این ارز دیجیتال به کاربران اجازه می‌داد که مالکیت طلای خود را به دیگر کاربران سایت ای‌گلد انتقال دهند. اما این ارز دیجیتال به سرعت تبدیل به ابزاری برای پولشویان و دیگر افرادی شد که می‌خواستند برای انجام کارهای غیرقانونی خود، ناشناس باقی بمانند.

سومین ارز دیجیتال Bit Gold بود که در سال ۱۹۹۸ توسط نیک زابو (Nick Szabo) ایجاد شد. زابو مفاهیمی را در این ارز دیجیتال پیاده‌سازی کرد که در نهایت منجر به خلق بیت کوین شد. بیت گلد از برخی تکنیک‌های بلاکچین‌های امروزی از جمله شبکه همتا به همتا، ماینینگ، دفتر کل و رمزنگاری استفاده می‌کرد. بزرگ‌ترین دستاورد بیت گلد، تمرکززدایی بود. هدف زابو این بود که بیت گلد منعکس‌کننده طلای واقعی باشد و کاربران بتوانند بدون واسطه، آن را با یکدیگر مبادله کنند. Bit Gold نیز در نهایت شکست خورد؛ اما بسیاری از مفاهیم زیرساختی بیت کوین، از این ارز دیجیتال الهام گرفته شده است.

چارمین ارز دیجیتال B-Money نام داشت. در سال ۱۹۹۸ وی دای (Wei Dai) یک پروپوزال به نام «سیستم پولی ناشناس و توزیع شده» منتشر کرد که نام این سیستم پولی را B-Money گذاشته بود. بی‌مانی دارای ویژگی‌هایی از جمله امضای دیجیتال برای تصدیق تراکنش‌ها، کلید عمومی، ناشناسی و سیستم توزیع شده بود که امروزه از این مفاهیم در بلاکچین‌ها استفاده گسترده می‌شود. مفهوم دای برای B-Money شامل دو پروپوزال بود:

• پروپوزال اول از گواه اثبات کار (PoW) برای تولید ارزهای B-Money استفاده می‌کرد که در آن زمان این کار غیرعملی به‌نظر می‌رسید. در این سیستم، تراکنش در بین تمام مشارکت‌کنندگان شبکه منتشر می‌شد و اگر اکثریت آن‌ها بر سر صحت تراکنش به اجماع می‌رسیدند، تراکنش تایید و انجام می‌شد (از مفاهیم این پروپوزال، بعدها در شبکه‌هایی مانند بیت کوین استفاده شد).
• پروپوزال دوم شامل تنها بخشی از مشارکت‌کنندگان یا «سرورها» می‌شد که وظایف نگهداری کل حساب‌ها و تعیین تراکنش‌هایی که باید منتشر شوند را بر عهده داشتند. برای تبدیل شدن به این «سرورها» مشارکت‌کنندگان باید مقداری پول به‌عنوان وثیقه در شبکه قرار می‌دادند تا در صورت مشاهده خطا از سمت آن‌ها، بتوان آن‌ها را جریمه کرد (مفاهیم این پروپوزال، بعدها در شبکه‌هایی که از الگوریتم اثبات سهام (PoS) و مشتقات آن مانند اثبات سهام وکالتی (dPoS) استفاده می‌کنند، به‌کار رفت).

با این که B-Money هرگز اجرا نشد، اما از مفاهیم موجود در آن در بسیاری از بلاکچین‌ها و پروژه‌های کریپتویی موفق امروزی استفاده شده است. وی دای نیز همانند نیک زابو به عنوان یکی از پیشگامان ارزهای دیجیتال شناخته می‌شود و کوچک‌ترین واحد ارز دیجیتال اتر، به افتخار او «Wei» نام‌گذاری شده است.

پنجمین ارز دیجیتال HashCash نام داشت که در سال ۱۹۹۷ توسط دکتر آدام بک (Adam Back) توسعه یافت. این یکی از موفق‌ترین ارزهای دیجیتال قبل از بیت کوین بود که برای اهداف مختلفی مانند به حداقل رساندن اسپم کردن ایمیل و جلوگیری از حملات DDoS طراحی شده بود. هش کش از الگوریتم اثبات کار برای تولید و توزیع کوین‌های جدید استفاده می‌کرد، اما این ارز دیجیتال انرژی زیادی مصرف می‌کرد و در نهایت با افزایش قدرت پردازشی مورد نیاز برای تولید کوین‌ها و در نتیجه کاهش استقبال عمومی از آن، با شکست مواجه شد. از مفاهیم موجود در ساختار هش کش نیز بعدها در توسعه بیت کوین استفاده شد. از آدام بک نیز به‌عنوان یکی از پیشگامان توسعه بیت کوین یاد می‌شود.

ظهور بیت کوین

در سال ۲۰۰۸ و درست پس از بحران بزرگ اقتصادی آمریکا، شخص یا گروه ناشناسی به نام «ساتوشی ناکاموتو» وایت پیپر یا «سپیدنامه» بیت کوین را منتشر کرد و آن را به دنیا معرفی کرد. Bitcoin در سال ۲۰۰۹ در دسترس عموم قرار گرفت و از همان زمان تا امروز، محبوب‌ترین و با ارزش‌ترین ارز دیجیتال بازار است. شاید به همین دلیل است که بسیاری از افرادی که کمتر با حوزه کریپتو آشنایی دارند، تصور می‌کنند که «بیت کوین» و «ارز دیجیتال» هر دو به یک مفهوم اشاره دارند و تفاوت ارز دیجیتال با بیت کوین را نادیده می‌گیرند. در واقع BTC، تنها یک زیر مجموعه از مجموعه بزرگ ارزهای دیجیتال است. 

ارتباط بلاکچین و ارز دیجیتال چیست؟

فناوری بلاکچین کاربردهای بالقوه زیادی دارد که تنها یکی از آن‌ها در ارزهای دیجیتال است. بلاکچین یک دفتر کل توزیع شده یا به عبارتی یک پایگاه داده غیر متمرکز است که شامل زنجیره‌ای از بلاک‌هاست. بلاک‌ها به بیان ساده‌تر صفحات دفتر کل توزیع شده هستند که اطلاعات روی آن‌ها ذخیره می‌شود.

بلاکچین در ارزهای دیجیتال مجموعه‌ای از بلاک‌هایی است که برای ذخیره اطلاعات مرتبط با تراکنش‌های انجام شده در شبکه مورد استفاده قرار می‌گیرد و توسط یک شبکه توزیع شده از کامپیوترها نگهداری و اجرا می‌شود. بلاکچین امکان ایجاد یک شبکه امن و شفاف را فراهم می‌کند که مدیریت شبکه آن، بر عهده نودهاست و در دست یه شخص یا نهاد واحد نیست. یک بلاک در بلاکچین ارزهای دیجیتال، شامل اطلاعات تراکنش‌هایی است که با استفاده از یک امضای رمزنگاری تغییرناپذیر به نام هش در آن ثبت می‌شود.

تفاوت پول فیات با ارز دیجیتال چیست؟

ارزهای دیجیتال و ارزهای فیات با یکدیگر تفاوت‌های مهمی دارند که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌کنیم:

• ارزهای دیجیتال مانند ارزهای فیات در قالب اسکناس یا سکه وجود ندارند. در عوض، آن‌ها تنها در یک شبکه مجازی رمزنگاری شده موجودیت دارند.
• ارزهای دیجیتال توسط هیچ مرجع مرکزی صادر نمی‌شوند. این ارز‌ها در واقع نوعی دارایی دیجیتال هستند که معمولا بدون حمایت بانک مرکزی یا دولت اداره می‌شوند؛ اما ارزهای فیات توسط دولت‌ها و بانک‌های مرکزی کنترل می‌شوند.
• ارزش ارزهای فیات و میزان کاربردی بودن آن‌ها تا حد زیادی محدود به مرزهای جغرافیایی، وضعیت اقتصادی کشور صادرکننده و غیره است؛ اما ارزهای دیجیتال محدودیت مرزی و جغرافیایی ندارند و در سراسر دنیا می‌توان از آن‌ها استفاده کرد.
• امکان هک ارزهای دیجیتال و دو بار خرج کردن یا Double Spending در ارزهای دیجیتال وجود ندارد؛ اما ارزهای فیات به راحتی جعل می‌شوند.
• رمزارزها (به جز ارزهای دیجیتال بانک مرکزی) از نظر تئوری، در برابر دخالت یا دستکاری دولت مقاوم بوده و به جای تکیه بر تضمین‌های دولتی، بر فناوری غیرمتمرکز بلاکچین استوار هستند؛ در نقطه مقابل، تصمیمات دولت روی ارزهای فیات تاثیرگذار است.
• یکی دیگر از تفاوت‌های ارز‌های دیجیتال مانند بیت کوین با ارز فیات این است که عرضه محدود دارند؛ اما بانک‌های مرکزی هیچ محدودیت و مانعی برای چاپ پول ندارند که همین موضوع علت اصلی تورم است.

سازوکار تولید ارز دیجیتال چیست؟

بیت کوین به عنوان نخستین رمزارز امروزی، به‌وسیله فرآیندی به نام ماینینگ یا استخراج ایجاد می‌شود که مانند عملیات استخراج در معادن واقعی، مستلزم میزان مشخصی از تلاش برای بدست آوردن طلا یا سایر فلزات گرانبهاست؛ با این تفاوت که در اینجا به جای تلاش فیزیکی کارگران، از قدرت پردازش کامپیوتری برای حل مسائل پیچیده ریاضی استفاده می‌شود. فرایند حل معادلات ریاضی پیچیده و تایید و ثبت داده‌ تراکنش‌ها در یک بلاکچین، استخراج ارز دیجیتال نامیده می‌شود. با ثبت تراکنش‌ها در بلاکچین، یک سابقه دائمی و عمومی ایجاد می‌شود که تقریبا هرگز نمی‌توان آن را تغییر داد یا از بین برد.

هنگامی که تراکنش‌های کافی در بلاک جمع‌آوری شد، اطلاعات بیشتری مانند داده‌های هدر (Header) و هش بلوک قبلی و هش بلوک فعلی نیز به دیتاهای پیشین اضافه می‌شود. سپس سایر ماینرهای شبکه، هش را بررسی می‌کنند تا ببینند آیا بلوک ایجاد شده معتبر است یا خیر؛ این به این معنی است که انتقال ارز رمزنگاری شده از فرستنده به گیرنده تأیید شده و به عنوان بخشی از زنجیره به بلاکچین اضافه خواهد شد.

این مکانیزم به کمک الگوریتم اثبات کار (PoW) پیاده‌سازی می‌شود. الگوریتم گواه اثبات کار، نوعی الگوریتم اجماع در تکنولوژی بلاکچین است که توافق میان نودهای شبکه بلاک چین را ممکن می‌کند. البته نوع دیگری نیز الگوریتم اجماع وجود دارد که نیازی به به اشتراک گذاشتن توان پردازش برای حل مسائل پیچیده ریاضی ندارد؛ این روش به نام الگوریتم اجماع اثبات سهام (PoS) شناخته می‌شود. در این روش کاربران با استیکینگ ارزهای دیجیتال خود و قفل آن‌ها در شبکه، در کارکرد شبکه همکاری کرده و مقداری رمزارز به عنوان پاداش دریافت می‌کنند.

کاربردهای ارز دیجیتال چیست؟

از ظهور بیت کوین تا به امروز، دنیای کریپتوکارنسی‌ها تغییرات زیادی کرده است و مردم برای پذیرش ارزهای دیجیتال تمایل بیشتری دارند. یکی از مهم‌ترین دلایل علاقه‌مندی به ارزهای دیجیتال، کاربردهای مختلف آن است که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌کنیم:

• انتقال پول: در تعریف اولیه از دارایی ارز دیجیتال، گفته می‌شود که می‌توان از آن برای ارسال ارزش از فردی به فرد دیگر یا پرداخت هزینه کالاها و خدمات استفاده کرد. ارزهای دیجیتال را می‌توان مستقیماً یا از طریق یک سرویس ارائه‌دهنده خدمات پرداخت، مبادله کرد. برخی از سرویس‌ها امکان تبدیل خودکار ارزهای دیجیتال به پول نقد را فراهم می‌کنند و برخی از شرکت‌ها نیز کارت‌های شارژ رمزارز را ارائه می‌دهند که مانند دیگر کارت‌های اعتباری پرداخت عمل می‌کنند.
• کسب درآمد: بازار ارزهای دیجیتال فرصت‌های زیادی را برای درآمدزایی ایجاد کرده است. ترید ارز دیجیتال، استخراج ارز دیجیتال، وام‌دهی و حتی بازی کردن (بازی‌های بلاکچینی) تنها بخشی از روش‌هایی است که می‌توان از ارز دیجیتال به درآمد رسید.
• ذخیره ارزش: هر چند هنوز بر سر این مسئله که بیت کوین (و برخی از ارزهای دیجیتال) برای ذخیره ارزش مناسب است یا خیر، اختلاف نظرهایی وجود دارد؛ اما می‌توان گفت از آنجایی که بیت کوین اغلب ویژگی‎‌های کالا یا دارایی‌هایی که به عنوان Store Of Value معرفی می‌شوند را داراست، یک روش برای ذخیره ارزش به حساب می‌آید. این ویژگی‌ها عبارت است از: ماندگاری، کمیابی و تولید دشوار.
• انجام معاملات ناشناس: افراد می‌توانند بدون نیاز به توضیح در رابطه با میزان مبلغ یا مقصد آن برای بانک یا مرجع دیگری، معاملات خود را انجام دهند و نگران پیگیری نقل‌ و انتقالات مالی خود از مراجع قانونی نباشند.
• دور زدن تحریم‌ها: برای برخی از کشورها مانند ایران که به دلیل تحریم‌ها برای انتقال پول به کشورهای دیگر با چالش روبرو هستند، استفاده از ارزهای دیجیتال به دلیل عدم وابستگی به نظام بانکی، یک راهکار بسیار مناسب است.

انواع ارز دیجیتال چیست؟

به هر ارز دیجیتالی غیر از بیت کوین، آلت کوین گفته می‌شود. آلت کوین‌ها را می‌توان از دیدگاه‌های مختلفی دسته‌بندی کرد. این دسته‌بندی‌ها معمولا بر اساس تکنولوژی به کار رفته و کاربرد آن‌ها انجام می‌شود. سه دیدگاه اصلی عبارتند از:

• بیت کوین یا آلت کوین بودن
• کوین یا توکن بودن
• کاربرد رمزارزها

بیت کوین یا آلت کوین بودن

Altcoin مخفف Alternative Coin به معنی کوین جایگزین است. دلیل این نام‌گذاری نیز این بود که این نوع رمزارزها به دنبال حل مشکلاتی از جمله مقیاس‌پذیری، امکان ایجاد قراردادهای هوشمند، توسعه کاربردهای ارزهای دیجیتال بودند که بیت کوین با آن‌ها دست و پنجه نرم می‌کرد. اما در مجموع، آلت کوین‌ها نیز رمزارزهایی هستند که از تکنولوژی بلاکچین استفاده می‌کنند تا امکان انجام مبادلات همتا به همتا را فراهم کنند و البته تلاش می‌کنند امکانات مختلفی که بیت کوین قادر به ارائه آن‌ها نیست را نیز به بلاکچین اضافه کنند.

اولین آلت کوین لایت کوین بود که از بلاکچین بیت کوین در سال ۲۰۱۱ فورک شد. لایت کوین از مکانیزم اجماع اثبات کار (PoW) متفاوتی نسبت به بیتکوین استفاده می‌کند که Scrypt نامیده می‌شود. لایت کوین انرژی کمتری مصرف می‌کند و سریع‌تر از بیت کوین است.

کوین اتر یک آلت‌ کوین دیگر است که شبکه آن یعنی اتریوم توسط ویتالیک بوترین، دکتر گوین وود (Gavin Wood) و چند نفر دیگر، به‌عنوان بزرگ‌ترین ماشین مجازی مقیاس‌پذیر مبتنی بر بلاکچین طراحی شده است. اصلی‌ترین کاربرد کوین ETH پرداخت کارمزد تراکنش‌ها و اعطای پاداش به مشارکت‌کنندگان شبکه در اعتبارسنجی تراکنش‌ها است.

کوین یا توکن بودن

مهم‎‌ترین تفاوت کوین و توکن این است که کوین‌ها بلاک چین مستقل خود را دارند، اما توکن‌ها بلاکچین اختصاصی ندارند و بر بستر سایر بلاکچین‌ها فعالیت می‌کنند. یکی دیگر از مواردی که می‌تواند به عنوان تفاوت به شمار برود، این است که ایجاد توکن‌ها به مراتب ساده‌تر و سریع‌تر از کوین است؛ زیرا نیازی به ایجاد بلاک چین جدید نیست و از کدهای بلاکچین‌های دیگر می‎‌‌توان استفاده کرد. از طرفی ساخت ارز دیجیتال با ساخت توکن نیاز به دانش فنی و هزینه زیادی ندارد و افراد عادی هم می‌توانند روی بلاکچین‌هایی مانند بایننس، توکن اختصاصی خود را ایجاد کنند.

فارغ از کوین یا توکن بودن، رمزارزها می‌توانند کاربردهای مختلفی داشته باشند که در بخش بعدی آن‌ها را معرفی می‌کنیم.

انواع ارز دیجیتال چیست؟

رمزارزها کاربردهای متنوعی دارند و تکنولوژی‌های به کار رفته در آن‌ها، میزان عرضه رمزارزها، نحوه توزیع ارزها و موارد دیگر نسبت به اهدافی که دنبال می‌کنند، متغیر هستند. در ادامه، انواع رمزارزها را بر اساس کاربردهای آن‌ها معرفی و بررسی می‌کنیم.

استیبل کوین

ارز دیجیتال باثبات یا Stablecoin یکی از انواع ارز دیجیتال است که نوسان قیمت رمزارزها را ندارد و معمولا ارزش آن برابر با ۱ دلار آمریکاست. این نوع از ارزهای دیجیتال راهکاری ساده و امن برای انجام تراکنش‌های مالی هستند. ارزش استیبل کوین به یک دارایی پایدار مثل دلار یا یورو وابسته است و ارزش این کوین همواره به پشتوانه آن گره خورده است. به عنوان مثال تتر (USDT) یک استیبل کوین با پشتوانه دلار آمریکاست که از آن با عنوان دلار دیجیتال هم یاد می‌شود.

همچنین از یک ارز دیجیتال به ارزش ۲ میلیون دلار، می‌توان به‌عنوان پشتوانه برای انتشار یک میلیون دلار استیبل کوین استفاده کرد. با این کار بهای استیبل کوین در مقابل کاهش ۵۰ درصدی قیمت ارز پشتوانه خود، تضمین می‌شود.

استیبل کوین‌ها انواع مختلفی دارند و با پشتوانه‌هایی مانند ارزهای فیات، طلا، کریپتو عرضه می‌شوند و برخی از آن‌ها نیز به شکل الگوریتمی کار می‌کنند. استیبل کوین الگوریتمی معمولا همراه با ارز باثبات خود، یک توکن دیگر نیز عرضه می‌کند که قیمت استیبل کوین را با کاهش و افزایش عرضه این توکن ثابت نگه می‌دارد. 

میم کوین

میم کوین‌ همانطور که از نامش پیداست،  یکی از انواع ارز دیجیتال است که از یک Meme یا شوخی اینترنتی سرچشمه می‌گیرد و دارای ویژگی‌های طنز است و کاربرد خاصی ندارد. اغلب آن‌ها با الهام از جوک‌های اینترنتی و رویدادهای پرسروصدا ایجاد می‌شوند. ماهیت این نوع ارزهای دیجیتال باعث می‌شود که تاثیر اینفلوئنسرها در ایجاد و افزایش یا کاهش ارزش آن‌ها، نسبت به ارزهای دیجیتال دیگر بسیار پررنگ‌تر باشد.

وب‌سایت CoinMarketCap بیش از ۱۰۰۰ ارز را در بخش Meme Coin فهرست کرده است. با این حال، بسیاری از آن‌ها به طور فعال معامله نمی‌شوند و بی‌ارزش هستند. Dogecoin، Shiba Inu، Dogelon Mars و Baby Dogecoin تنها ارزهای موجود در دسته میم کوین هستند که بیش از ۱ میلیون دلار حجم معاملات روزانه دارند.

شت کوین

این اصطلاح معمولاْ به توکن‌هایی گفته می‌شود که ارزش چندانی در بازار ندارند. اعتبار این نوع ارزهای دیجیتال معمولاْ مشخص نیست و صرفاْ بر اساس هیجانات بازار خرید و فروش می‌شوند. شت کوین روند توسعه مشخصی ندارد و در برخی موارد حتی بنیان‌گذاران آن نیز نامشخص است. در این دسته از انواع ارزهای دیجیتال، بیشترین کلاهبرداری‌ها صورت می‌گیرد.

پرایوسی کوین

بنا بر ادعای توسعه‌دهندگان، پرایوسی کوین‌ قرار است امنیت کاربر و معاملاتش را در دنیای کریپتوکارنسی حفظ کنند. مثلاً وضعیتی را در نظر بگیرید که به‌راحتی متوجه نشوید کدام کاربر چه چیزی را برای چه کسی فرستاده است؛ یعنی همه فعالیت مالی او با درجه بالایی ناشناس باقی بماند. 

لازم به ذکر است که پرایوسی کوین‌ها از پیشرفته‌ترین انواع ارز دیجیتال هستند که به واسطه امکانات امنیتی و خصوصی که دارند، معمولا توسط دولت‌ها تحت فشار قرار می‌گیرند. مشهورترین و مهم‌ترین پرایوسی کوین موجود در بازار مونرو (Monero) است. در مرورگر بلاکچینی مونرو، هیچ‌گونه اطلاعاتی از آدرس فرستنده و گیرنده، مقدار کوین ارسالی و غیره در دسترس کاربران قرار نمی‌گیرد.

ارز دیجیتال کاربردی

ارز دیجیتال کاربردی یا توکن کاربردی، یکی از انواع ارز دیجیتال است که روی پلتفرم‌ها و برنامه‌های خاص ساخته می‌شود و برای دسترسی به خدمات و استفاده از قابلیت‌های موجود درون آن پلتفرم استفاده می‌شود. این توکن‌ها می‌توانند به عنوان واحدهای پولی داخلی درون پلتفرم عمل کنند و به عنوان ابزاری برای تراکنش‌ها، پرداخت‌ها، خرید محصولات و خدمات، عضویت در برنامه‌های ویژه و تعامل با اجزای دیگر پلتفرم استفاده شوند. رمزارزهایی مانند اتریوم، فانتوم، BNB و پولکادات از این نوع هستند.

مزیت اصلی ارزهای دیجیتال کاربردی، تحقق اقتصاد اکوسیستم داخلی پلتفرم است. با استفاده از این رمزارزها، کاربران می‌توانند به صورت سریع، امن و شفاف با دیگر کاربران درون پلتفرم تعامل کنند و از خدمات و قابلیت‌های موجود در آن استفاده کنند. علاوه بر این، ارزهای دیجیتال کاربردی معمولاً با راهکارهای توسعه‌دهندگان پلتفرم‌ها (API) ادغام شده‌اند که این موضوع، امکان ساخت اپلیکیشن‌ها و برنامه‌های جدید را برای توسعه‌دهندگان فراهم می‌کند و این ارزها را به یک بستر مناسب برای نوآوری و توسعه فناوری تبدیل می‌کند.

ارز دیجیتال بانک مرکزی (CBDC)

ارز دیجیتال بانک مرکزی یا ارز دیجیتال ملی (Central Bank Digital Currency – CBDC) یک نوع ارز دیجیتال است که توسط بانک مرکزی یک کشور صادر می‌شود. این نوع ارز دیجیتال به عنوان واحد پولی رسمی کشور عمل می‌کند و هدف اصلی آن جایگزینی ارزهای فیات سنتی است. CBDC با استفاده از فناوری بلاکچین یا فناوری‌های دیگر توسعه داده می‌شود.

مزایای ارز دیجیتال بانک مرکزی شامل سهولت در انتقال و معامله، کاهش هزینه‌ها، افزایش شفافیت و امنیت بیشتر در تراکنش‌ها می‌شود. با استفاده از CBDC، افراد می‌توانند به راحتی و با سرعت بالا ارزش یک پول دیجیتال را به دیگر افراد انتقال داده و در خرید و فروش کالاها و خدمات مشارکت کنند. همچنین از طریق این ارز دیجیتال، بانک مرکزی می‌تواند به صورت مستقیم در سیاست‌های پولی و اقتصادی تاثیرگذاری داشته باشد و اطلاعات دقیق‌تری از جریان مالی دریافت کند.

توکن‎ اوراق بهادار

توکن اوراق بهادار (Security Token) یکی از انواع ارز دیجیتال است که ارتباط مستقیمی با دارایی‌های فیزیکی از جمله فلزات و سنگ‌های گران‌بها یا سایر دارایی‌ها مانند بورس سهام آمریکا، اوراق مشتقه و غیره دارد و آن‌ها را روی بلاکچین توکنیزه می‌کند. به عبارت دیگر، هر واحد از توکن بهادار معادلی واقعی و ملموس دارد که می‌توان آن را به دارایی دیجیتالی تبدیل کرد.

توکن‌های بهادار معمولاً با استفاده از فناوری بلاکچین یا فناوری‌های مشابه توسعه داده می‌شوند. این توکن‌ها قابلیت انتقال و معامله را به صورت آنلاین و با سرعت بالا فراهم می‌کنند. از طریق توکن‌های بهادار، افراد می‌توانند به صورت مستقیم در دارایی‌های فیزیکی سرمایه‌گذاری کنند و از قابلیت‌هایی مانند تقسیم‌بندی دارایی‌ها، بهره‌برداری از سود حاصل از آن‌ها و شرکت در امور مالی مرتبط با دارایی‌ها بهره‌مند شوند. 

توکن‌های وام‌دهی

توکن‌های وام‌دهی نوعی ارز دیجیتال است که برای فعالیت‌های مرتبط با اعطای وام و قرض به کاربران کاربرد دارد. این نوع ارز دیجیتال می‌تواند در قالب توکن‌ها یا سیستم‌های دیگری تعریف شود و برای فرآیندهای اعطای وام، تسویه و بازپرداخت استفاده می‌شود.

مزیت اصلی استفاده از ارز دیجیتال وام‌دهی، تسهیل و سرعت بخشیدن به فرآیندهای مرتبط با اعطای وام و قرض است. با استفاده از این نوع ارز دیجیتال، امکان انتقال سریع و بین‌المللی وام به صورت آنلاین وجود دارد. همچنین، امنیت بالا و شفافیت در تراکنش‌ها، کاهش هزینه‌های مربوط به واسطه‌گری و بهره‌برداری از خدمات تکنولوژی بلاکچین، دیگر مزایای استفاده از ارزهای دیجیتال وام‌دهی می‌باشند. توکن‌های AAVE و COMP از این نوع رمزارزها هستند.

ارز دیجیتال بیمه

با گسترش فناوری بلاکچین شرکت‌های بیمه سعی کردند قراردادهای هوشمند برای ردیابی مطالبات بیمه، خودکارسازی فرآیندهای اسناد قدیمی و حفاظت از اطلاعات حساس ایجاد کنند. اگرچه هنوز در بخش بازار بیمه DeFi (امور مالی غیرمتمرکز) کارهای زیادی برای انجا‌م دادن وجود دارد و ممکن است مانند هر فناوری جدید در ابتدا مشکلاتی داشته باشد، اما این بازار هم شروع به پیشرفت کرده است.

در حال حاضر تعداد کمی از مردم از بیمه غیر متمرکز استفاده می‌کنند که با مشخص شدن وجود پروژه‌های بیمه دیفای و بیان مزایا، افراد بیشتری به آن جذب خواهند شد. از ارزهای دیجیتال مطرح این حوزه می‌توان به NXM و InsurAce اشاره کرد.

رمزارزهای صرافی

ارزهای دیجیتال صرافی به رمزارزهایی گفته می‌شود که مختص پلتفرم‌های معاملاتی ساخته می‌شوند. این رمزارزها معمولا در خدماتی که صرافی‌ها ارائه می‌دهند، نقش پررنگی دارند. به عنوان مثال با این ارزها می‌توان در رویدادهای وام‌دهی یا پیش‌فروش توکن‌ها شرکت کرد و از تخفیف در معاملات بهره‌مند شد. این رمزارزها یکی از کاربردی‌ترین انواع ارز دیجیتال هستند.

از نمونه‌های این نوع ارز دیجیتال می‌توان به BNB که مربوط به صرافی بایننس و KCS که مربوط به صرافی کوکوین است اشاره کرد.

ارز دیجیتال پرداختی

بخش بزرگی از دنیای کریپتوکارنسی را ارزهای داد و ستدی تشکیل می‌دهد. یکی از مشکلات رایج خرید و فروش سهام در بازارهای مالی، وجود واسطه‌ها و سختی نقد و انتقال مالی بود.

ارز دیجیتال پرداخت در واقع یک پلتفرم پرداخت از طریق کریپتوکارنسی است. مکانیزم این پلتفرم‌ها به این شکل است که کاربران از طریق کیف پول‌های تعبیه شده درون پلتفرم، اقدام به خرید و فروش و یا جابه‌جایی ارز دیجیتال خود می‌کنند. در این پلتفرم‌ها با حذف واسطه‌ها، خرید و فروش ارزهای دیجیتال به آسانی انجام می‌شود.

بررسی مهم‌ترین فناوری‌های ارز دیجیتال چیست؟

امروزه ارزهای دیجیتال به یکی از اصلی‌ترین روش‌های سرمایه‌گذاری در بازارهای مالی تبدیل شده‌اند. اما پشت پرده این ارزها، فناوری‌های پیچیده و منحصر به فردی وجود دارند که ارزش این دارایی‌ها را چندین برابر می‌کنند. در زیر به فناوری‌های مهم ارزهای دیجیتال می‌پردازیم.

قراردادهای هوشمند (Smart Contracts)

قرارداد هوشمند یک قرارداد خوداجرا است که شرایط توافق بین خریدار و فروشنده مستقیماً در کد نوشته می‌شود. کد و قراردادهای موجود در آن در سراسر یک شبکه بلاکچین غیر متمرکز توزیع شده وجود دارد. قراردادهای هوشمند اجازه می‌دهند که معاملات و توافقات بین طرف‌های ناشناس بدون نیاز به یک مرجع مرکزی، سیستم قانونی یا مکانیزم اجرایی خارجی انجام شوند.

مفهوم قراردادهای هوشمند برای اولین بار در سال ۱۹۹۴ توسط نیک زابو (Nick Szabo)، دانشمند آمریکایی که پیش‌تر با او آشنا شدیم، پیشنهاد شد. زابو همچنین در مقاله‌ای، پیشنهاد اجرای قراردادی برای دارایی‌های مصنوعی، مانند مشتقات و اوراق قرضه را ارائه کرد.

قابلیت انتقال

کریپتو تراکنش‌های خود را با افراد در آن سوی کره زمین به همان اندازه یکپارچه می‌کند که پرداخت پول نقد در فروشگاه مواد غذایی محلی شما. کاربران می‌توانند ارزهای دیجیتال خود را به‌سرعت و با هزینه کم به هر نقطه‌ای از جهان انتقال دهند.

حریم خصوصی

هنگام پرداخت با ارز دیجیتال، نیازی به ارائه اطلاعات شخصی غیر ضروری ندارید. این بدان معناست که اطلاعات مالی شما از اشتراک‌گذاری با اشخاص ثالث مانند بانک‌ها، خدمات پرداخت، تبلیغ کنندگان و آژانس‌های رتبه‌بندی اعتبار محافظت می‌شود. از آنجایی که نیازی به ارسال اطلاعات حساس از طریق اینترنت نیست، خطر بسیار کمی وجود دارد که اطلاعات مالی شما به خطر بیفتد یا هویت شما به سرقت رود.

دیفای (Defi)

امور مالی غیر متمرکز یا دیفای (DeFi) یک فناوری مالی نو ظهور است که بر اساس دفتر کل توزیع شده ایمن مشابه آنچه توسط رمزارزها ساخته شده، استفاده می‌شود. در ایالات متحده، فدرال رزرو و کمیسیون بورس و اوراق بهادار (SEC) قوانینی را برای موسسات مالی متمرکز مانند بانک‌ها و کارگزاری‌ها تعریف می‌کنند که مصرف‌کنندگان برای دسترسی مستقیم به سرمایه و خدمات مالی به آن‌ها تکیه می‌کنند. DeFi این سیستم مالی متمرکز را با توانمندسازی افراد با مبادلات دیجیتالی همتا به همتا به چالش می‌کشد.

DeFi هزینه‌هایی را که بانک‌ها و سایر شرکت‌های مالی برای استفاده از خدمات خود دریافت می‌کنند، حذف می‌کند. افراد پول را در یک کیف پول دیجیتال ایمن نگه می‌دارند و می‌توانند در عرض چند دقیقه آن را انتقال دهند و هر کسی که به اینترنت متصل باشد می‌تواند از دیفای استفاده کند.

امنیت

تقریباً تمام ارزهای دیجیتال از جمله بیت کوین، اتریوم، تزوس و بیت‌کوین کش با استفاده از فناوری بلاک چین و رمزنگاری ایمن شده‌اند که دائماً توسط حجم عظیمی از قدرت محاسباتی بررسی و تأیید می‌شود.

همچنین شبکه‌های بلاکچینی امکان هک شدن ندارند؛ با این که در طول زمان شاهد هک‌ها و حملات مختلف در فضای ارزهای دیجیتال بوده‌ایم، اما هیچ‌کدام از آن‌ها به خود بلاکچین‌ها صورت نگرفته و قراردادهای هوشمند، پلتفرم‌ها و سایت‌ها مورد حمله و هک قرار گرفته‌اند.

قابل حمل بودن

فناوری های ارز دیجیتال طوری طراحی شده‌اند که دارایی‌های دیجیتالی شما به یک موسسه مالی یا دولت وابسته نباشد. یعنی صرف نظر از اینکه در کجای جهان هستید یا برای هر یک از واسطه‌های اصلی سیستم مالی جهانی چه اتفاقی می‌افتد، در دسترس شما هستند.

شفافیت

هر تراکنش در بلاکچین‌های عمومی از جمله بیت کوین، اتریوم، تزوس و بیت کوین کش بدون استثنا به صورت عمومی منتشر می‌شود. این بدان معناست که جایی برای دستکاری تراکنش‌ها، تغییر عرضه پول یا تنظیم قوانین در اواسط بازی وجود ندارد.

برگشت ناپذیری

برخلاف پرداخت با کارت اعتباری، پرداخت‌های ارز دیجیتال را نمی‌توان معکوس کرد. برای بازرگانان، این موضوع احتمال کلاهبرداری را به شدت کاهش می‌دهد و برای مشتریان، این پتانسیل را دارد که با حذف یکی از دلایل عمده شرکت‌های کارت اعتباری برای هزینه‌های پردازش بالای خود، تجارت را ارزان‌تر کند.

فناوری‌های ارز دیجیتال چگونه کار می‌کنند؟

فناوری‌های ارز دیجیتال از رمزنگاری کلید عمومی-خصوصی برای انتقال مالکیت کوین بر روی یک دفتر کل امن و توزیع شده استفاده می‌کنند. کلید خصوصی یک رمز عبور فوق‌العاده امن است که نیازی به اشتراک‌گذاری با کسی ندارد و با آن می‌توانید ارزش را در شبکه بلاکچینی ارسال کنید. یک کلید عمومی مرتبط را می‌توان آزادانه و ایمن با دیگران برای دریافت ارزش در شبکه به اشتراک گذاشت. غیرممکن است که کسی از کلید عمومی بتواند کلید خصوصی شما را حدس بزند. در ادامه بیشتر این دو کلید را معرفی خواهیم کرد.

کلیدهای عمومی در ارز دیجیتال چیست؟

کلید عمومی برای ارسال ارز دیجیتال به کیف پول استفاده می‌شود. کلید خصوصی برای تایید تراکنش‌ها و اثبات مالکیت یک آدرس بلاک چین استفاده می‌شود. شما برای ارسال رمزارز برای شخصی دیگر، نیاز به داشتن آدرس او دارید و هنگام ارسال کریپتو به آن آدرس، کلید خصوصی شما برای اثبات اینکه مالک آن رمزارز هستید، مورد نیاز است.

با تکیه بر فناوری‌های ارز دیجیتال، کلید عمومی خود را به عنوان آدرس پستی خود در نظر بگیرید. هر کسی می‌تواند آن را جستجو کند و تراکنش‌ها یا حتی پیام‌هایی را به آن آدرس بفرستد. این مشابه ارائه شماره حساب جاری و شماره مسیریابی برای تنظیم سپرده مستقیم است. شما می‌توانید این اطلاعات را به هر کسی بگویید، اما این کلید به آن‌ها اجازه نمی‌دهد پول برداشت کنند یا به طور دیگری وارد حساب شما شوند.

کلیدهای خصوصی

کلید خصوصی فقط برای اثبات مالکیت رمزارزهاست و باید تنها توسط صاحب کیف پول استفاده شود. کلید خصوصی به عنوان رمزی برای کیف پول رمزنگاری شده شما عمل می‌کند و باید مخفی بماند؛ اگر شخصی به این کلید دسترس یابد، به تمام رمزارزهای موجود در آن کیف پول دسترسی خواهد داشت و می‌تواند هر کاری که بخواهد با آن انجام دهد.

کلیدهای خصوصی همانند کلیدهای عمومی، از عدد و حرف تشکیل شده‌اند و حفظ کردن آن غیرممکن است؛ برای سهولت کار، بسیاری از ارائه‌دهندگان کیف پول عبارت Seed در اختیار کاربران قرار می‌دهند که معمولا شامل ۱۲ الی ۲۴ کلمه انگلیسی است و برای باز کردن قفل کیف پول شما استفاده می‌شوند. به عنوان مثال اگر کیف پول MetaMask داشته باشید، یک رشته از کلمات تصادفی به شما اختصاص داده می‌شود که از آن‌ها برای باز کردن قفل وجوه خود استفاده می‌کنید. کلید خصوصی شما در داخل نرم‌افزار پشت این رشته کلمات پنهان شده است.

عملکرد کلید خصوصی از نظر فنی، «امضای» تراکنش‌هایی است که می‌خواهید ارسال کنید. تراکنش‌ها نمی‌توانند بدون پیوست کردن کلید خصوصی شما تأیید شوند. کلید عمومی تراکنش‌هایی را رمزگشایی می‌کند که فقط با کلید خصوصی مربوطه قابل رمزگذاری هستند. این فناوری رمزنگاری با کلید عمومی، گاهی اوقات به اختصار PKC یا رمزنگاری نامتقارن نامیده می‌شود.

با این حال، اگر رمزارز خود را در یک کیف پول صرافی (مانند کوین بیس یا بایننس) یا نزد یک متولی نگهداری می‌کنید، آن شرکت کلید خصوصی شما را برای شما نگه می‌دارد. به بیان دقیق، از طرف شما وجوه شما را کنترل می‌کند.

دلایل محبوبیت ارز دیجیتال چیست؟

هر چند در ابتدا مردم نسبت به بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال بی اعتماد بودند، اما با گذشت زمان و بهبود فناوری‌های استفاده شده در دنیای رمزارزها، محبوبیت ارزهای دیجیتال افزایش پیدا کرد. اما مهم‌ترین علت‌های محبوبیت ارز دیجیتال چیست؟ در ادامه به برخی از آن‌ها اشاره می‌کنیم.

• نداشتن تورم: ارزهای سنتی همواره با تورم دست و پنجه نرم می‌کنند. یکی از عواملی که می‌تواند تورم را کنترل کند، کمیابی است. از آنجایی که عرضه بسیاری ارزهای دیجیتال مانند بیت کوین محدود است، هرگز با مشکل تورم مواجه نمی‌شوند. کمیابی Bitcoin و رشد ارزش آن در طول زمان، باعث شده که برخی آن را طلای دیجیتال بنامند و بین سرمایه‌گذارانی که به دنبال پوشش تورمی هستند، بسیار محبوب باشد.
• غیرمتمرکز بودن: غیرمتمرکز بودن یکی دیگر از دلایل محبوبیت ارزهای دیجیتال است. زیرا هیچ شخص ثالثی نمی‌تواند در تراکنش‌ها دخالت داشته باشد و تراکنش‌های مالی کاربران را کنترل کند. کاربران برای انجام معاملات و سرمایه‌گذاری‌های خود از تراکنش‌های همتا به همتا استفاده می‌کنند و این عامل باعث ناشناس ماندن آن‌ها می‌شود.
• امکان دور زدن تحریم‌های مالی: یکی از مهم‌ترین دلایل محبوبیت ارزهای دیجیتال به ویژه در حکومت‌های تحت تحریم، انتقال پول با سرعت بالا و کمترین هزینه است؛ زیرا ارزهای دیجیتال به بانک‌ها و نظام بانکی رسمی وابسته نیستند و یک جایگزین مناسب برای آن‎ها به شمار می‌روند.
• درآمدزایی عادلانه: بازار کریپتوکارنسی یک بستر بسیار مناسب برای درآمدزایی و کسب سود برای عموم مردم ایجاد کرده است. فرقی ندارد که شما یک فرد عادی هستید یا یک شخصیت مهم؛ شما به راحتی می‌توانید وارد بازار ارزهای دیجیتال شوید و معاملات خود را آغاز کنید. کسب درآمد از ارز دیجیتال و توزیع عادلانه سود یکی از مهم‌ترین دلایلی است که باعث افزایش مقبولیت ارزهای دیجیتال شد.
• افزایش سرعت تراکنش‌های مالی: یکی از مهم‌ترین مشکلات سیستم‌های مالی سنتی، کند بودن سرعت انجام تراکنش‎‌ها است. هر چند در حال حاضر پرداخت‌های اینترنتی در تمام بانک‌ها فعال شده است، اما هنوز محدودیت‌هایی برای آن‌ها وجود دارد و کاربران برای انجام برخی تراکنش‌های خود نیازمند مراجعه حضوری به بانک هستند. این در حالی است که پرداخت‌ها با ارز دیجیتال مستقیماً بین طرفین معامله بدون نیاز به هیچ واسطه‌ای و بدون ایستادن در صف بانک انجام می‌شود.

ارزش ارز دیجیتال از کجا به دست می‌آید؟

قیمت ارز دیجیتال همواره با نوسان همراه است. به همین دلیل است که پیش‌بینی قیمت رمزارزها برای معامله‌گران بسیار اهمیت دارد. در ادامه به بررسی عوامل موثر بر قیمت ارزهای دیجیتال می‌پردازیم.

• عرضه و تقاضا: بدون تردید مهم‌ترین عامل در تعیین قیمت ارزهای دیجیتال، میزان عرضه و تقاضا است. البته این فاکتور در تمام بازارهای مالی صدق می‌کند و منحصر به بازار کریپتوکارنسی نیست. هر زمان که تقاضا برای خرید یک ارز دیجیتال با افزایش همراه باشد، شاهد رشد قیمت خواهیم بود. برعکس اگر تقاضا کمتر بوده و عرضه بیشتر باشد، قیمت کاهش پیدا می‌کند.
• حمایت رسانه‌ای و افراد مشهور: موضع‌گیری و اظهار نظر شخصیت‌های مهم تاثیر زیادی در قیمت ارز دیجیتال دارد. برای مثال توییت‌های ایلان ماسک درباره دوج کوین یا بیت کوین، بارها باعث تحرکات قیمتی شدید در این رمزارزها شده است. قطعا هر چقدر حمایت افراد معروف از یک ارز دیجیتال بیشتر باشد، باعث افزایش قیمت خواهد شد.
• تحرکات نهنگ‌های کریپتو: به افرادی که مقادیر زیادی ارزهای دیجیتال دارند، نهنگ ارز دیجیتال گفته می‌شود و می‌توانند تاثیر مستقیمی در سرنوشت قیمت یک رمزارز داشته باشند؛ به طوری که از نهنگ‌ها به عنوان بازیگران اصلی بازار کریپتوکارنسی یاد می‌شود. ورود و سرمایه‌گذاری نهنگ‌ها روی یک ارز دیجیتال، باعث خواهد شد که عرضه در بازار کم شده و قیمت‌ها روند صعودی پیدا کنند.
• توکن‌سوزی: فرآیند توکن سوزی با هدف کاهش موجودی کل توکن‌ها در یک شبکه و کنترل عرضه آن‌ها انجام می‌شود. سوزاندن توکن باعث خواهد شد که ارزش توکن‌ها افزایش پیدا کند که منجر به افزایش قیمت هم خواهد شد.
• قوانین و محدودیت‌های دولت‌ها: قوانین و محدودیت‌هایی که دولت‌ها برای ارزهای دیجیتال قرار می‌دهند، تاثیر مستقیمی بر روند قیمت دارد. هر چقدر سخت‌گیری‌ها در این حوزه بیشتر باشد، می‌تواند اثرات منفی روی قیمت رمزارزها بگذارد. در مقابل گام‌های مثبتی که برای پذیرش کریپتوکارنسی از سمت دولت‌ها برداشته می‌شود، قطعا موج مثبتی در بازار ایجاد خواهد کرد.

روش‌های خرید و فروش ارز دیجیتال چیست؟

نحوه خرید و فروش ارز دیجیتال چندان پیچیده نیست و می‌توانید از روش‌های زیر اقدام کنید:

• از طریق صرافی ارز دیجیتال: صرافی‌های ارز دیجیتال امکان انتقال و معامله رمزارزهای مختلف را ارائه می‌دهند و به دو نوع متمرکز و غیرمتمرکز تقسیم می‌شوند. آشنایی با صرافی ارز دیجیتال و انواع آن، قطعا برای انتخاب یک صرافی امن ضروری است.
• به صورت شخص به شخص: خرید کریپتو با پول نقد به صورت شخص به شخص نیز امکان‌پذیر است. در این روش شما به صورت مستقیم از کسی که ارزهای دیجیتال دارد، اقدام به خرید می‌کنید؛ البته احتمال کلاهبرداری این روش بالاست و توصیه می‌شود از روش‌های امن‌تر برای معامله رمزارزها استفاده کنید.
• از طریق دستگاه‌های خودپرداز: دستگاه‌های خودپرداز ارزهای دیجیتال، در حال حاضر در نقاط مختلف جهان وجود دارند و با استفاده از آن‌ها می‌توان، بیت کوین و برخی از ارزهای دیجیتال را مبادله کرد.

روش‌های نگهداری ارز دیجیتال چیست؟

تراکنش ارز دیجیتال معمولاً یک فرآیند سریع و ساده است. به عنوان مثال، بیت کوین را می‌توان تنها با استفاده از تلفن هوشمند یا کامپیوتر بین دو آدرس مختلف مبادله کرد. اما نگهداری ارزهای دیجیتال و حفظ امنیت آن‌ها بخش دیگر ماجرا است. برای بسیاری از کاربران این سوال مطرح است که روش ذخیره‌سازی ارز دیجیتال چیست؟

رمزارزها در کیف پول ارز دیجیتال نگهداری می‌شوند و کلیدهای عمومی و خصوصی امنیت این والت‌ها را تامین می‌کنند. کیف پول ارز دیجیتال در حالت کلی به سه دسته نرم افزاری، سخت افزاری و کاغذی تقسیم می‌شود. از آنجایی که دارایی و اطلاعات کاربران به صورت آفلاین در کیف پول سرد نگهداری می‌شود، این دسته از ولت‌ها نسبت به انواع دیگر از امنیت بیشتری برخوردار هستند؛ بنابراین اگر هولدر ارز دیجیتال هستید و قصد سرمایه‌گذاری بلند یا میان‌مدت دارید، بهتر است دارایی خود را به یک کیف پول سرد ارز دیجیتال معتبر منتقل کنید تا ریسک سرقت یا کلاهبرداری و سوءاستفاده از دارایی شما، کاهش پیدا کند.

مفهوم ترید در ارز دیجیتال چیست؟

همان‌طور که در بخش‌های پیشین به آن اشاره کردیم، یکی از مهم‌ترین دلایل محبوبیت ارزهای دیجیتال امکان کسب درآمد از آن است. همان طور که در مقاله “ترید چیست” اشاره شد، ترید و سرمایه‌گذاری کردن دو روش رایج و محبوب برای رسیدن به سود از ارزهای دیجیتال هستند. فرآیند اصلی در هر دو روش، خرید و فروش ارزهای دیجیتال در بازه‌های زمانی مختلف است. اما هدف از سرمایه‌گذاری، کسب سود در میان‌مدت و بلندمدت است؛ در صورتی که تریدینگ، در مدت زمان کوتاه (ثانیه‌ها تا هفته‌ها) با هدف کسب سود از نوسانات قیمت انجام می‌شود. علاوه بر این مورد، ترید و سرمایه‌گذاری ارز دیجیتال تفاوت‌های دیگری با هم دارند که در ادامه به برخی از آن‌ها اشاره می‌کنیم:

	ترید ارز دیجیتال	سرمایه‌گذاری ارز دیجیتال
هدف	کسب سود از نوسانات قیمت در مدت‌زمان کوتاه	کسب سود از افزایش قیمت در طولانی‌مدت
تعداد معاملات	زیاد	کم
میزان ریسک	زیاد	کم
میزان بازدهی	بازدهی بالا در کوتاه‌مدت	بازدهی بالا در بلندمدت
کارمزد معاملات	بر اساس نوع شبکه متغیر است	به دلیل معاملات کمتر، مجموع کارمزد پایین‌تر است

توجه داشته باشید که فرقی نمی‌کند شما می‌خواهید از طریق سرمایه‌گذاری یا ترید کردن به درآمد از بازار کریپتوکارنسی برسید، آنچه که مهم است داشتن دانش کافی در این حوزه است. روش‌های زیادی برای آموزش ترید ارز دیجیتال یا سرمایه‌گذاری در این حوزه وجود دارد که می‌توانید از آن‌ها کمک بگیرید. برای مثال مقالات آموزشی بسیار زیادی در بلاگ صرافی ارز دیجیتال والکس وجود دارد که با مطالعه آن‌ها می‌توانید دانش اولیه را بدست آورید.

ارزهای دیجیتال مناسب برای سرمایه‌گذاری بلندمدت

این نوع ارز دیجیتال برخلاف بسیاری از ارزهای دیگر، به عنوان یک کلاس دارایی استفاده می‌شود و قابلیت رشد و ارزش‌افزایی بیشتری را در طول زمان دارد.

ارز دیجیتال مناسب سرمایه‌گذاری بلندمدت می‌تواند شامل ارزهای دیجیتالی مانند بیت کوین، اتریوم، ریپل و دیگر ارزهای معروف باشد. این ارزها به دلیل وجود بازارهای پویا و جذاب، رونق تکنولوژی بلاکچین و امکانات منحصر به فرد، جذابیت بیشتری برای سرمایه‌گذاران ایجاد کرده‌اند.

روش های حفظ امنیت ارز دیجیتال چیست؟

از آنجایی که بلاکچین قصد دارد واسطه‌هایی مانند بانک‌ها و بازارهای اینترنتی را حذف کند، حفظ امنیت ارز دیجیتال بر عهده خود سرمایه‌گذار است. بنابراین این سوال مطرح می‌شود که خطرات و ریسک‌های سرمایه‌گذاری در ارز دیجیتال چیست؟

احتمال این وجود دارد که کیف پول رمزارز شما هک یا دزدیده شود یا در یک کلاهبرداری، کوین‌های خود را از دست بدهید. علاوه بر این صرافی‌های ارزهای دیجیتال نیز در برابر حملات سایبری آسیب‌پذیر هستند؛ پس ممکن است منجر به از دست رفتن دارایی شما شود. اما با رعایت برخی نکات تا حد زیادی می‌توانید امنیت ارزهای دیجیتال خود را ارتقا دهید که در ادامه به برخی از آن‌ها اشاره می‌کنیم:

• پیش از هر سرمایه‌گذاری، به اندازه کافی تحقیق کنید و از افراد آگاه مشاوره بگیرید.
• به خاطر داشته باشید که هیچ‌کس نباید به کلید خصوصی یا عبارت بازیابی کیف پول شما دسترسی داشته باشد.
• برای حفظ امنیت بیشتر حساب، حتماً تایید هویت دومرحله‌ای (۲FA) را فعال کنید.
• کیف پول ارز دیجیتال را فقط از وب سایت رسمی آن دانلود و نصب کنید.
• مراقب حملات فیشینگ باشید و اطلاعات خود را در این باره افزایش دهید.
• یکی از بهترین راه‌های حفاظت از ارزهای دیجیتال، تهیه یک کیف پول با امنیت بالا مانند والت‌های سخت‌افزاری است.
• از صرافی‌های ناشناخته استفاده نکنید.
• یک نسخه پشتیبان از کیف پول دیجیتال خود تهیه کنید.

نکات مهم سرمایه‌گذاری در ارز دیجیتال چیست؟

وقتی سهامی را خریداری می‌کنید، در شرکتی سهیم می‌شوید که مشمول الزامات گزارش‌دهی مالی و به صورت منظم است. این موضوع می‌تواند به شما چشم‌اندازی واقعی، درست و قابل اعتماد بدهد. اما شرایط سرمایه گذاری در ارز دیجیتال چیست؟ کریپتوکارنسی یک سرمایه‌گذاری پرخطر است. ارزهای دیجیتال اغلب به یک محصول تکنولوژیک خاص مرتبط هستند که در حال توسعه یا عرضه است.

از سوی دیگر، ارزهای رمزپایه تابع مقررات ضعیف‌تری هستند؛ بنابراین هنگام آشنایی با ارز دیجیتال تشخیص اینکه کدام پروژه‌ها قابل اعتماد و آینده‌دار هستند، می‌تواند چالش‌برانگیزتر باشد. هر ارز دیجیتال معمولاً وایت پیپر خود را برای توضیح نحوه عملکرد و نحوه توزیع توکن‌ها در دسترس قرار می‌دهند. برای سرمایه‌گذاران، بررسی داده‌های مربوط به میزان گردش و ارزش معاملات یک رمزارز از طریق بهترین وب سایت های خبری ارز دیجیتال، می‌تواند سودمند باشد.

در ادامه به برخی نکات مهم در خرید ارز دیجیتال و سرمایه‌گذاری در آن اشاره می‌‌کنیم:

• قیمت دارایی‌های کریپتویی ممکن است با نرخ‌های مختلف و در دوره‌های زمانی مختلف افزایش یا کاهش پیدا کنند. بنابراین سبد سرمایه‌گذاری خود را متنوع کنید و تمام پول خودتان را روی یک رمزارز خاص سرمایه‌گذاری نکنید.
• قبل از هرگونه اقدامی برای سرمایه‌گذاری، وضعیت بازار را به خوبی تحلیل کنید و مشخص کنید که هدف شما سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدت است با بلندمدت. زیرا سرمایه‌گذاری بلندمدت روی برخی ارزهای دیجیتال می‌تواند ریسک زیادی داشته باشد.
• به سراغ پروژه‌های ناشناس نروید و مغلوب تبلیغات گسترده یک ارز دیجیتال جدید نشوید. سعی کنید بر اساس استراتژی سرمایه‌گذاری خود تصمیم بگیرید. در صورت نیاز می‌توانید از افراد مجرب در این حوزه هم مشاوره دریافت کنید.
• از توکنومیک برای تحلیل کردن کمک بگیرید تا ارزشمند بودن یا نبودن یک ارز دیجیتال را تشخیص دهید؛ زیرا اقتصاد توکنی فاکتورهای مهمی را برای ارزیابی ارزش واقعی قیمت یک رمزارز در نظر می‌گیرد.

قانون‌های مربوط به ارز دیجیتال چیست؟

با رشد صنعت کریپتو در سراسر جهان، قانون‌گذاری ارز دیجیتال ضرورت پیدا کرده است. در طول زمان، ایالات متحده به طور فزاینده‌ای نظارت خود را بر فضای کریپتو افزایش داده است. «کمیسیون بورس و اوراق بهادار یا SEC» پس از اوج‌گیری عرضه اولیه کوین یا ICOها در سال‌های ۲۰۱۷ و ۲۰۱۸ و «کمیسیون معاملات آتی یا CFTC» و سایر آژانس‌های مالی ایالات متحده، در محدود کردن فضای کریپتو نقش داشته‌اند. علاوه بر این، مقررات کریپتو در خارج از آمریکا نیز بر اساس دستورالعمل‌های نظارتی در حال تغییر است. به عنوان مثال، طبق پنجمین دستورالعمل ضدپولشویی اتحادیه اروپا خرید، فروش و سایر عملیات رمزنگاری باید با دستورالعمل‌های خاص آن منطقه مطابقت داشته باشد.

از آنجایی که کریپتوکارنسی در مقایسه با سایر فناوری‌ها نسبتاً جدید است، هنوز در بسیاری از کشورها قانون‌گذاری دقیقی برای آن انجام نشده است. اما در چند سال اخیر، اقدامات بسیار مثبتی در جهان در راستای تدوین قانون در ارتباط با ارزهای دیجیتال صورت گرفته است و این شامل کشور ایران هم می‌شود. برای مثال طبق ضوابطی که توسط بانک مرکزی، در بهمن سال ۹۷ در حوزه ارزهای دیجیتال اعلام شد:

• خرید و فروش ارز دیجیتال ممنوع نیست.
• ارزهای رمزنگاری شده در صرافی‌هایی که مقررات را رعایت کرده‌اند، قابل خرید و فروش و تبادل است.
• توسعه کیف پول دیجیتال با درنظرگرفتن مقررات بخش کیف پول رمزارزی، برای اشخاص حقیقی و حقوقی مشکلی ندارد.
• استخراج با داشتن مجوز از وزارت صمت، قانونی است.

ارز دیجیتال در ایران

ایران نیز مشابه بسیاری از کشورهای پیشرو در حوزه کریپتوکارنسی، به صورت جدی به‌دنبال تولید و عرضه رمزارز ملی است. پروژه رمزریال مهم‌ترین ارز دیجیتال ایرانی و یکی از انواع ارز دیجیتال است که به زودی وارد بازار خواهد شد و کشور روسیه نیز از ارائه این رمزارز و تبادلات با آن ابراز خوش‌بینی کرده است.

مهم‌ترین شرکت‌های سرمایه گذار در ارز دیجیتال

در سال‌های اخیر شاهد آن هستیم که شرکت‌های بزرگی روی ارزهای دیجیتال سرمایه‌گذاری کرده‌اند و برای توسعه بلاکچین در پروژه‌های خود به سراغ افراد متخصص در این حوزه رفته‌اند. این شرکت‌ها نه تنها به دنبال کسب سود از دنیای کریپتوکارنسی هستند، بلکه به اهمیت و نقش ارزهای دیجیتال در آینده به خوبی واقف هستند و با ورود به این حوزه تصمیم دارند که گوی سبقت را از رقبای خود بربایند.

بدون تردید نام تسلا در لیست شرکت های سرمایه گذار در ارز دیجیتال جلب توجه بیشتری می‌کند. زیرا علاوه بر اینکه تسلا یکی از شرکت‌های بزرگ خودروسازی و ارائه محصولات انرژی پاک است، فعالیت‌های بنیان‌گذار آن ایلان ماسک هم همواره توجه رسانه‌ها و حتی مردم عادی را به خود جلب کرده است.

هر چند تسلا در حاضر در جمع شرکت‌های هولدر بیت کوین قرار دارد، اما ایلان ماسک نسبت به سایر ارزهای دیجیتال مانند دوج کوین، نگرش مثبت‌تری دارد و بارها در توییت‌های خود به صورت مستقیم یا غیرمستقیم حمایت خود را از این ارز دیجیتال اعلام کرده است.

علاوه بر تسلا می‌توان به مایکروسافت، آمازون، گوگل، اپل و فیس بوک هم به عنوان شرکت‌هایی اشاره کرد که در حوزه ارزهای دیجیتال، سرمایه‌گذاری‌های قابل توجهی کرده‌اند.

تاثیرات زیست محیطی تولید ارز دیجیتال چیست؟

واقعیت این است که برخی از ارزهای دیجیتال مانند بیت کوین توسط سیستم‌های سخت‌افزاری قدرتمند استخراج می‌شوند و برای ایجاد یک کوین به مقادیر قابل توجهی انرژی نیاز است. در حالی که ماینرها برای حل مسائل دشوار ریاضی انرژی مصرف می‌کنند، آلودگی قابل توجهی نیز ایجاد می‌شود.

بررسی محققان MIT و دانشگاه فنی مونیخ در مورد اثر ارزهای دیجیتال بر محیط زیست به این نتیجه رسیده که استخراج بیت کوین به تنهایی ۰.۲ درصد از مصرف برق جهانی را تشکیل می‌دهد. اگر سایر ارزهای دیجیتال که از الگوریتم اثبات کار بهره می‌برند را اضافه کنید، مصرف برق بیش از دو برابر این مقدار خواهد بود. به همین دلیل افراد دوستدار محیط زیست، ارزهای دیجیتال را استفاده بیهوده از انرژی در بحبوحه شرایط اضطراری آب و هوایی می‌دانند.

آیا احتمال نابودی بازار ارزهای دیجیتال وجود دارد؟

اگر نگاهی به تاریخچه ارزهای دیجیتال از پیدایش بیت کوین تا به امروز داشته باشیم، به راحتی متوجه می‌شویم که محبوبیت بلاکچین و فناوری‌های ارزهای دیجیتال در حال افزایش است و مورد حمایت مردم و حتی بسیاری از دولت‌ها قرار گرفته است. زیرا انقلاب بسیار بزرگی در زمینه ی تکنولوژی به حساب می‌آیند. از طرفی با افزایش تورم در جهان، اغلب مردم به دنبال راهی برای نجات دارایی‌های خود هستند و به همین دلیل برای ورود و سرمایه‌گذاری در این بازار مشتاق می‌شوند.

تمام شواهد حاکی از آن است که احتمال سقوط و انحطاط ارزهای دیجیتال بسیار بعید است و آینده ارز دیجیتال روشن است؛ مگر اینکه اتفاق غیرمنتظره‌ای در نظام اقتصاد بین الملل رخ دهد یا فناوری بسیاری قدرتمندتری از بلاکچین و ارزهای دیجیتال ظهور کند که هر دو مورد، چندان محتمل نیست. 

نظر شما درباره ارز دیجیتال چیست؟ با توجه به توضیحاتی که در این مقاله عنوان شد، به نظر شما آینده ارزهای دیجیتال چیست؟ نظرات خود را با ما و سایر کاربران در میان بگذارید.

سوالات متداول